22. Nói chuyện về chân lý trong trạng thái giấc mơ

Trong tri thức của Atman,
thứ mà giống như đêm đen với kẻ vô minh,
cái tâm trí đã hồi tưởng lại thức tỉnh trọn vẹn và nhận thức.

Kẻ vô minh chỉ thức tỉnh trong cuộc sống giác quan của họ
thứ đó chỉ giống như bóng đêm với vị thánh nhân.

-Bhagavad Gita-

Mất khoảng hai mươi phút để mọi người ổn định lại. Khi đó, cuộc trò chuyện dần dần chuyển sang những vấn đề mà rất nhiều người trong nhóm rõ ràng là đã thảo luận với nhau. Tôi hài lòng ngồi ra phía sau, lắng nghe, và cảm nhận tính cách cá nhân khác nhau của mỗi người và cách họ tương tác với nhau. Đôi lúc tôi được gọi ra để làm chủ trì, nhưng tôi chỉ làm ngắn gọn và thường quăng bóng lại dưới dạng một câu hỏi. Tất cả đều rất nhẹ nhàng và dễ dàng.

Tại một thời điểm, một trong số họ, một người khá thành thật tên là Brendan, hỏi tôi ý nghĩa của cuộc sống là gì, nhưng anh ta quăng ra câu hỏi theo một cách thông thường đề xuất rằng anh ta đang cho rằng nó là câu không thể trả lời, vì thế tôi bỏ qua nó luôn.

“Jed,” một người trong đó, tên Randy, “khi anh nói rằng chẳng có gì cần phải biết để trở nên giác ngộ…”

“Ừm?”

“Tôi không thể dung hợp nó với bất cứ giáo lý và tôn giáo lớn nhất trên thế giới được. Ý tôi là, vậy còn Yoga và Vendanta và Phật Giáo thì sao? Còn những nhà triết gia Đức và Hy Lạp thì sao? Còn Cơ Đốc giáo và Hồi Giáo và Do Thái giáo thì sao? Làm thế nào mà chẳng có gì để biết?” Rõ ràng đây là thứ mà anh ấy thực sự đang vật lộn cùng. “Thật sự không thể hiểu được. Nó quá thể. Tôi không thể nắm bắt được nó.”

Có những lời xì xào đồng ý. Những câu hỏi có vẻ như cộng hưởng với tất cả bọn họ.

“Tôi biết ý của anh là gì,” tôi đáp lại. “Cách duy nhất để nắm bắt là sự phủ định – quá trình phá bỏ. Tôi biết rằng anh muốn học một thứ gì đó, muốn ôm ấp một thứ gì đó, muốn hiểu. Con người bao gồm cảm xúc và trí tuệ, nên theo cách tự nhiên ta muốn đi theo một hoặc cả hai khía cạnh đó của bản thân mình hướng vào bên trong chân lý, nhưng anh không thể. Anh có thể dành cả nghìn năm gục mũi trong sách vở hoặc dưới chân những bậc thầy nhưng không hề tới gần hơn sự thức tỉnh khỏi ảo tưởng. Sự thật là không có khối lượng hoặc tổ hợp tri thức nào có thể mang lại sự giác ngộ chân lý.”

Bây giờ mọi người đều chú ý. Đây là một thứ mà tất cả họ đều bận tâm. Họ đang đứng và ngồi, một số đang quỳ hoặc ngồi trên cỏ ướt, nhưng tất cả đều tập trung nghe lời của tôi như những người cắm trại nghe truyện ma.

“Nó cũng không phải là một thứ mà anh ươm mầm và phát triển. Nó không phải là một cảm xúc hay một trạng thái của ý thức. Nó có thể có chút khó hiểu cho đến khi anh nhận ra cảm xúc và ý thức là cùng một thứ, hoặc, nói chính xác hơn, cảm xúc các trạng thái của ý thức. Ví dụ, nửa giờ trước, tôi tới đống lửa và bắt đầu nói và tất cả chúng ta đều tiến vào trong một trạng thái ý thức không thường gặp cùng nhau – một kiểu hân hoan tập thể. Mười lăm hay hai mươi phút sau tất cả chúng ta lại trở lại trạng thái ý thức thông thường. Đó là ví dụ của một trạng thái xen kẽ, không quá khác biệt so với một cơn giận dữ mù quáng hoặc si mê. Khi ở trạng thái bình thường anh nhớ lại bản thân lúc đó và có vẻ như anh đã là một người khác vậy. Chất kích thích, bài tập thở, thiền định và nhiều thứ khác có thể thay đổi trạng thái của ý thức của anh, nhưng giác ngộ chân ngã – giác ngộ chân lý – không phải là một trạng thái của ý thức.”

Tôi nhìn vào những gương mặt đang có ánh lửa và thấy sự thất vọng. Họ không hiểu rằng làm thế nào mà họ có thể lấy được thứ không nằm trong tầm với của họ – trở thành thứ mà họ không thể trở thành.

“Anh muốn đưa toàn bộ cái này xuống tới cấp độ mà anh có thể xử lý, nhưng điều đó là bất khả thi. Chân lý không phải là một ý tưởng hay một quan niệm. Nó không có trong thư viện hay trong lời nói của các thánh hiền. Nó không đến trong một khoảnh khắc thấu hiểu lóe sáng hay một trải nghiệm tuyệt đỉnh. Nó không phải là cảm giác hạnh phúc hay ngây ngất. Nó không phải là một quan niệm cần được thấu hiểu hay một cảm giác cần được trải nghiệm. Nó không ở trong trái tim hay tâm trí của anh. Nó ở xa hơn nữa.”

Bầu không khí trở nên lắng xuống. Ngọn lửa đang nhảy múa, mưa đang nhẹ rơi, nhưng còn có một nhân tố khác cũng đang hiện hữu. Tất cả mọi người đều quan tâm. Tất cả mọi người đều kết nối với những từ ngữ đó. Tất cả mọi người đều rất hiện diện và tập trung. Họ cảm giác rằng họ đang trên bờ vực của việc tiến thêm một bước rất quan trọng về phía trước, và nếu tất cả đều diễn ra ổn thỏa, thì họ cũng sẽ ổn.

“Vậy anh đang nói là,” Randy nói, ” anh đang nói là tất cả mọi tôn giáo và triết lý… Anh thấy không, đây là điểm mà tâm trí tôi không thể chấp nhận… Về cơ bản thì anh đang nói rằng tất cả mọi giáo lý tâm linh của nhân loại… giống như chẳng có cái nào trong chúng là…?”

Anh ấy ngừng lại, thậm chí còn không chắc phải định hình câu hỏi như nào, nhưng tôi biết đó là câu hỏi mà tất cả bọn họ đều muốn hỏi. Với tai tôi thì nó nghe như là hai nốt nhạc vang lên cùng nhau theo cách để khởi xướng lên toàn bộ bản nhạc giao hưởng. Một khuôn mẫu đang bắt đầu tự hé lộ, và nếu tôi không làm hỏng nó thì tôi có thể phát triển nó thành một thứ khá là đỉnh.

“Tôi đang nói gì nhỉ?” tôi hỏi bọn họ. “Chúng ta đang nói về những điều dối trá. Những điều dối trá trọng yếu. Những điều dối trá nằm ở ngay tại trung tâm của việc ta là ai hoặc ta là cái gì. Chúng ta đang đưa ra những cáo trạng nghiêm túc. Chúng ta đang thực hiện hành vi dị giáo bởi vì dị giáo nó chính là như này – nói chuyện về chân lý trong trạng thái giấc mơ.”

Chuyện này vui rồi đây.

“Thức tỉnh tâm linh,” tôi tiếp tục, “là việc khám phá ra rằng cái gì là đúng. Bất cứ thứ gì không dẫn ta đến sự thật thì phải bị vứt bỏ. Chân lý không phải là biết thứ gì đó- các bạn đã biết quá nhiều thứ rồi. Nó là gỡ bỏ những thứ đã biết. Nó không phải là trở thành cái đúng, mà là ngừng việc trở thành cái sai vì thế tất cả những gì còn lại là sự thật. Nếu anh muốn trở thành một mục sư hay một lạt ma hay một giáo sĩ Do Thái hay một nhà thần học, sẽ có hàng tấn thứ phải học. Nhưng nếu anh muốn tìm ra cái gì là đúng, thì đó là một quá trình hoàn toàn khác và thứ mà anh hoàn toàn không cần chính là kiến thức.”

Tôi sẽ sử dụng rất nhiều từ ngữ để nói điều tôi muốn nói, nhưng sau cùng thì tôi cũng chỉ nói một thứ. Tôi bước đi tiến và lui trước ngọn lửa, ngắm nhìn ngọn lửa nhảy múa trên những gương mặt ướt át và chú tâm của họ.

“Cách ngắn gọn và đơn giản nhất để giải quyết câu hỏi của Randy đó là nói rằng tất cả các hệ thống niềm tin chỉ là những câu chuyện chúng ta tạo ra nhằm đối phó với sự trống rỗng. Bản ngã ghê tởm sự trống rỗng, vì thế mọi người tranh giành nhau tạo ra ảo ảnh của một thứ gì đó trong khi vốn chẳng có gì cả. Những hệ thống niềm tin chỉ đơn giản là những công cụ chúng ta sử dụng để bào chữa cho nỗi kinh hoàng không thể nghĩ bàn của sự vô ngã.”

Vấn đề đang được mở ra một cách tốt đẹp. Đôi khi tôi phải khó khăn trong việc tính toán ngôn từ để phản hồi bởi vì có những thứ rất đỗi hiển nhiên với tôi lại có thể là thứ không thể tin nổi với người nghe. Tôi cho rằng, với một số người đang nghe ở đây thì việc tố cáo toàn bộ những tôn giáo và triết lý của nhân loại là một điều quá khổng lồ, và với một số người thì đó là việc chẳng mới mẻ gì. Nó chỉ là một bước đệm cho bài học tối nay mà thôi.

“Những niềm tin là những ngọn nến mà con người dùng để canh chừng bóng tối xung quanh. Đó là những bùa chú chúng ta sử dụng để bảo vệ mình khỏi sự vô tận, để xua đi đám mây đen đang bay lượn trên đầu của mỗi người.”

Tôi không muốn tiếp tục mà chưa đóng chắc việc này. Họ không cần phải tin tôi hay đồng tình với tôi, nhưng tôi muốn họ bắt kịp với tôi. Những điều tôi sẽ nói tối nay không phải thực sự để cho họ hiểu tối nay, mà để cho họ ghi nhớ, và họ sẽ không thể làm như thế nếu như họ rời bỏ tại điểm này.

“Điều gì đang diễn ra ở đây?” tôi hỏi. “Vụ này là gì? Ta là ai? Ta là cái gì? Bên trên nó lại là gì nữa? Mục đích là gì? Đó là những câu hỏi lớn mà tất cả mọi tôn giáo và truyền thống tâm linh đại diện cho nỗ lực của chúng ta về việc cố gắng trả lời chúng. Rõ ràng là chúng ta không thể trả lời chính xác, nhưng chuyện đó cũng okay bởi vì chúng ta không cần phải làm thế, chúng ta chỉ cần trả lời sao cho thỏa mãn tới một mức độ. Chúng ta không cần phải làm cho đám mây đen biến mất, chúng ta chỉ cần làm cho nó trở thành màu xám tối thay vì màu đen. Sự lý giải của chúng ta có thể là chín mươi chín phần trăm không thỏa mãn và điều đó cũng đủ ổn vì chúng ta không cần đám mây đen biến mất, chúng ta chỉ cần nó mờ đi một chút.”

Tôi ngừng nói và để cho những từ ngữ đó ngấm xuống. Không ai chuyển động. Không ai nói. Tôi biết rằng họ đang âm thầm đánh giá lại những niềm tin của chính họ từ cách nhìn này, nhưng bây giờ vẫn chưa phải lúc. Tôi triển khai tiếp.

“Đã từng trầm cảm chưa?” tôi hỏi họ. “Thực sự trầm cảm ấy? Giống như là chẳng có thứ gì có ý nghĩa cả? Như kiểu mọi thứ chẳng có mục đích gì cả?” Từ phản ứng của bọn họ tôi có thể thấy họ đều biết tôi đang nói về cái gì. “Và điều tồi tệ nhất trong những khoảnh khắc đen tối đó là gì? Chúng có được sức mạnh đó từ đâu?” Tôi đợi một chút để họ có thể nghĩ về điều đó, để họ có thể nhận ra khi tôi nói về nó. “Là từ sự không thể phủ nhận của chúng, đúng không? Là từ sự thật rằng chẳng có một phản biện nào? Khi bạn ở trong trạng thái đó, chẳng phải bạn biết rõ ràng tuyệt đối rằng nó là sự thật?”

Có những cái gật đầu. Một vài tiếng thì thào tán thành.

“Đúng vậy. Khi bạn ở trong không gian đó, bạn biết rằng nó không phải chỉ là một tâm trạng. Là bạn đang nhìn thấy một thứ mà thông thường bạn không cho phép bản thân nhìn thấy. Những khoảnh khắc tuyệt vọng đen tối nhất của bạn là những khoảnh khắc mà bạn thành thực nhất – là những khoảnh khắc tỉnh táo nhất của bạn. Đó là khi mà bạn nhìn mà không có những thấu kính bảo vệ mắt của mình. Đó là khi bạn kéo tấm màn lên và nhìn mọi thứ như chúng thực là.”

Một khoảng yên lặng dài. Một sự yên lặng nặng nề. Bây giờ thì nó mang tính cá nhân rồi. Tất cả bọn họ đều đã trải nghiệm những khoảnh khắc đó, những khoảnh khắc không thông qua bộ lọc nào. Họ đều biết cái cảm giác mọi thứ hoàn toàn vô nghĩa đó. Và quan trọng nhất là, tại trung tâm của sự tuyệt vọng đen tối đó là tri thức về cái thực – rằng tất cả mọi thứ đều vô nghĩa.

“Hãy tưởng tượng một bàn tay xóa đi những hình mạn-đà-la Tây Tạng bằng cát,” tôi nói nhẹ nhàng.

Tôi tìm bình nước của mình và uống một ngụm. Đây vẫn chưa hoàn toàn là toàn bộ vấn đề hướng tới, nhưng nó chắc chắn là một điểm dừng quan trọng. Tôi không muốn rời đi quá sớm hoặc ở lại quá lâu. Sau một vài khoảnh khắc thì tôi phá vỡ sự im lặng.

“Có ai biết bất cứ câu chuyện ma nào không?”

Họ bật cười và đám mây đen đã phủ xuống họ dường như bị xua tan.

“Vậy những người vô thần thì sao?” Martin hỏi. “Họ không có hệ thống niềm tin nào để che chở họ.”

“Trong ngữ cảnh này thì không hề có thứ gì gọi là người vô thần. Nếu có, thì chúng ta đều là những kẻ theo thuyết bất khả tri và sự khác biệt duy nhất giữa bất cứ hai người nào chỉ là cách xử sự của họ. Tất cả mọi người đều tin vào một thứ gì đó, nhưng chỉ vừa đủ để họ có thể vận hành. Đám mây đen thì vẫn ở đó, tất nhiên, treo bên trên mọi cái đầu, chế giễu mọi ước mơ và hy vọng, nhưng nhờ có những tôn giáo và triết học, bằng cách nào đó nó không hoàn toàn đen, mà chỉ là màu xám rất tối, và chúng ta có thể tiếp diễn cuộc sống của mình.”

Có phải những ma cà rồng không thể bước vào cho đến khi họ được mời? Tôi chơi đùa với ý tưởng đó để giữ cho bản thân vẫn giữ được hứng thú cho đến khi có lời mời xuất hiện.

Randy gửi lời mời. “Vậy anh đang nói là…như kiểu…ý tôi là mọi thứ? Tất cả mọi thứ mà mọi người tin, chỉ giống như những lời dối trá? Giống như, những thứ nhảm nhí?”

Đây không phải là câu hỏi thông thường, nó là một trong những câu hỏi lớn. Đây là một câu hỏi mà cần được hỏi và trả lời trong những thuật ngữ rõ ràng nhất có thể – theo một cách mà hầu hết mọi người đều muốn xuyên thủng qua và dính vào. Chúng ta vừa dùng một vài phút để xây dựng nên nó, để trải đường tới nó, nhưng nếu bây giờ tôi mà dừng lại và bất ngờ đưa ra một câu đố nhanh thì cũng không một ai trong số họ có thể chắc chắn nó gì.

Đó là điểm cốt lõi. Đó là lý do những câu hỏi lớn có được sự sản xuất lớn. Đây không phải là một ca khúc mà chúng ta hát hay là một ngọn núi mà chúng ta trèo lên – nó là một giấc mơ mà ta đang gỡ rối. Hoàn toàn không có một cơ hội nào để ta có thể tháo chỉ một tổ hợp kỳ quái, một tấm thảm đa lớp chỉ trong một buổi tối duy nhất, nhưng sợi chỉ mà chúng ta đang kéo ra hôm nay sẽ không bao giờ có thể được thắt lại nữa. Tấm vải không thể được sửa lại.

Cái chuông đã rung lên không thể hoàn tác.

Tôi để câu hỏi của Randy treo trong bầu không khí một vài khoảnh khắc, cho phép toàn bộ dòng truy vấn đó tự củng cố mình trong sự yên lặng. Tất cả mọi con mắt đang nhìn tôi đầy trông đợi. “Kẻ khờ thông thái đó sẽ nói gì đây?” họ tự hỏi. Đó là một phần của vở drama này. Họ đã từng nghe vở này diễn rất nhiều lần đến mức họ phải tự hỏi rằng liệu tôi có sẽ nhảy thiết hài xung quanh câu hỏi với một câu trả lời quen thuộc như một cách tự động về việc phải tôn trọng tín ngưỡng của người khác và tính hợp lý của mọi quan điểm và chúng ta đều có một không gian chung như nào. Họ trông đợi một sự lảng tránh hợp thức liên quan tới chính trị bởi vì đó là thứ mà họ đã luôn được nghe. Nhưng lần này thì chuyện đã khác. Tôi không trả lời câu hỏi, mà là tôi xác nhận nghi hoặc đó.

“Phải.”

Tôi ngừng lại để tạo hiệu ứng kịch tính.

“Không có niềm tin nào là đúng. Không. Niềm tin. Nào. Là. Đúng.”

Tôi để câu nói đó lắng đọng một lúc, để cho nó in mình vào trong những tâm trí này để rồi họ có thể hồi tưởng lại và tự mình xác thực nó trong tương lai. Đây là một quan niệm rất lớn, nhưng nó sẽ còn trở nên lớn hơn trong vòng một phút tới.

Sự chuyển động duy nhất ở đây là ngọn lửa đang nhảy múa và mưa rơi. Tôi nói chỉ vừa đủ lớn để được nghe thấy. “Tất cả niềm tin. Tất cả quan niệm. Tất cả tư tưởng. Đúng vậy, chúng đều là sai – toàn bộ là nhảm nhí. Tất nhiên chúng là thế. Không chỉ những giáo lý tôn giáo và tâm linh, mà toàn bộ triết học, toàn bộ các ý tưởng, toàn bộ những quan niệm. Nếu bạn muốn đi tới sự thật, bạn sẽ không mang theo bất cứ thứ nào trong số chúng. Không có điều nào mà nói rằng có hai thứ tồn tại, không một điều nào, có thể sống sót.”

Đó là điều tôi nói. Nó nghe có vẻ đúng bởi vì nó đúng. Nó vang lên một nốt nhạc rõ ràng mà sẽ cộng hưởng với tâm trí của những con người này cho đến khi sự rung động của nó đủ để rung chuyển những cấu trúc niềm tin sai lầm của họ thành đống vụn. Ý tôi là, làm thế nào mà có thể khác được chứ? Không phải là tôi đang nói cho họ một điều gì đó mà tôi biết, tôi đang chỉ cho họ điều mà họ biết.

Tôi nghỉ giải lao vì thế mọi người đều có thể làm phép toán thay vì chỉ nhìn giáo viên thực hiện điều đó trên bảng đen. Nó có thể là một điều rất dụ hoặc với tôi khi tin rằng tôi có thể thức tỉnh mọi người chỉ bằng cách lay hoặc tát họ hay chỉ bằng cách nhìn đủ sâu vào trong mắt họ và kéo họ ra, nhưng tôi biết rằng tình trạng hôn mê của họ không thể bị phá bỏ một cách dễ dàng. Tuy nhiên, cách tấn công trực tiếp này là kiểu quất học trò bằng roi trong Thiền tông phiên bản của tôi.

Và bây giờ, bởi vì họ vẫn không thực sự nhìn ra điều đó —

“Okay, Brendan,” tôi nói. Anh ấy có vẻ giật mình khi được chọn ra. “Câu trả lời cho câu hỏi của anh là gì?”

“Tôi, ơ, tôi không biết. Câu hỏi nào?”

“Ý nghĩa của cuộc sống. Chẳng phải anh đã hỏi ý nghĩa của cuộc sống là gì sao?”

“Ừm, à vâng, lúc đó tôi chỉ, ờ, đùa thôi. Tôi không thực sự trông đợi… ờm, một câu trả lời hay bất cứ thứ gì.”

“Tại sao không?” tôi nói ra lời bình của mình với toàn bộ mọi người trong nhóm. “Tại sao chúng ta không nên hỏi ý nghĩa của cuộc sống là gì? Mẹ kiếp, chẳng phải nó nên là thứ đầu tiên mà chúng ta hỏi? Tại sao câu hỏi đó trong toàn bộ các câu hỏi khác lại là một trò đùa? Chúng ta là cái gì, súc vật sao? Sao chúng ta có thể làm bất cứ điều gì trước khi câu hỏi căn bản nhất đó được giải đáp?”

Không có ai nhảy lên để trả lời, Brendan lại càng không.

“Vậy, Brendan, nếu anh có vinh dự được trả lời – ý nghĩa của cuộc sống là gì?”

Anh ấy trông giống như một con nai bị rọi đèn pha vào, nhưng anh ấy nghĩ về những thứ đã được nói ra tối nay và lắp ráp lại với nhau.

“Không hề có,” anh ấy nói.

“Không có cái gì?”

“Không có ý nghĩa gì. Không hề có ý nghĩa của cuộc sống.”

Tích.

Đó. Đây là điểm mà toàn bộ vụ này sẽ dẫn tới. Nói rằng không có niềm tin nào là đúng chỉ đơn giản là lật ngược lại miếng bánh này, một phát ngôn hoàn hảo – cuộc sống không hề có ý nghĩa gì.

“Cảm ơn Brendan. Làm tốt lắm.”

Và trong khi phát ngôn hoàn hảo đó có thể là đích cuối của bài học của tối nay, nó vẫn không phải là đích cuối của quá trình chứng-ngộ-chân-ngã. Nó chỉ là khởi đầu – điểm bắt đầu của sự truy vấn. Giống như tôi đã nói với Julie ở căn nhà nổi, bạn phải bắt đầu hành trình này bằng cách cân nhắc cẩn thận về cái mà bạn biết một cách chắc chắn. Những tư tưởng mộng ước và những câu chuyện cổ tích dựa trên sự sợ hãi không có chỗ chơi ở đây.

“Tôi không phải là một linh mục,” tôi tiếp tục nói với cả nhóm đang yên lặng. “Tôi không phải là một người thần thánh hay một guru. Tôi không có giáo lý. Tôi không đại diện cho một dòng nhánh hay một hệ thống nào. Tôi không nói với các bạn rằng đám mây đen đó là ổn, tôi đang nói với các bạn rằng đám mây đó to vô cực và đen vô cực. Tôi không nói rằng các bạn có thể sống cùng với nó, tôi đang nói rằng đám mây đen đó là thực tại vậy nên hãy đối phó với nó đi và nếu như nó giết chết các bạn, thì có cái mẹ gì đâu chứ?”

Tôi không biết họ đang tiếp nhận chuyện này như nào, nhưng với tôi nó là phần tuyệt nhất. Sự tự do nằm ở con đường này – sự tự do duy nhất.

“Không ai lên kế hoạch để thức tỉnh lại có sự xa xỉ để giả vờ rằng vẫn ổn với đám mây đen đó. Nó không hề ổn. Nó không phải màu xám tối. Nó là thực tại – thực tại của các bạn – và nếu các bạn muốn trở thành cái thực, đó là nơi mà bạn phải đi tới.”

“Nhưng…” Randy nói.

“Không nhưng nhị gì cả. Nghe này: Chỉ sai một phần triệu cũng là sai hoàn toàn. Mọi thứ trong sự nhị nguyên đều là sai – sai theo nghĩa là không đúng, không đúng theo nghĩa là thứ nhảm nhí. Không hề có ngoại lệ. Trắng và đen, không hề có những sắc thái xám. Chân lý là một, là bất nhị, là vô tận, là một mà không có cái nào khác. Chân lý là sự phân giải, vô ngã, nhất thể. Không có gì để nói về nó, không có gì để cảm giác về nó, không có gì để biết về nó. Bạn là cái đúng hoặc bạn chỉ là một sự dối trá, như là khi bị trói buộc bởi bản ngã, như là khi lạc trong nhị nguyên, như là khi say ngủ.”

Yên tĩnh. Điều đó cảm giác thật tốt. Tấm vải đã bị xé rách. Bất kể câu chuyện nào ở bất kể cấp độ nào của niềm tin mà những con người này sử dụng để che chắn họ khỏi thực tại nay đã bị lung lay cấu trúc. Những câu chuyện đó có thể sống sót trong vài tuần, vài tháng hay vài năm, nhưng cái chết của chúng đã được đảm bảo và thời gian đó sẽ tới khi những con người này nhận được thứ mà họ đã đến đây để kiếm – một sự đối đầu trực diện với thực tại.

Hoặc là không. Đừng bao giờ cá cược với Maya. Chân lý đơn giản vô tận, còn ảo ảnh phức tạp vô tận. Đừng đánh giá thấp khả năng của chúng ta trong việc trốn tránh việc nhìn thẳng vào điều hiển nhiên. Có thể một số người trong số họ sẽ xô bồ vào sâu hơn trong những câu chuyện của họ, nhưng với những người ở đây để lắng nghe, một nốt nhạc định âm đã được vang lên.

Một lần nữa, Randy hỏi cái câu mà tất cả bọn họ đều muốn biết câu trả lời. “Vậy mọi niềm tin đều là nhảm nhí, nó đối lập với.. cái gì?”

“Đối lập với việc đối mặt với những sự thật. Đối lập với việc nói lên rằng ‘Con mẹ nó. Ta sẽ tự mình tìm ra.’ Đối lập với việc tuyên bố rằng ‘Sự thật hoặc bị lật!’ và có ý chính xác là như thế. Chân lý bằng mọi giá. Chân lý bất kể hậu quả. Chân lý với bất cứ giá nào.”

Phù!

***

Tôi ngồi tụt xuống cái ghế của mình và để cho mọi người ngồi yên tĩnh với suy nghĩ của họ trong khi tôi ngồi với suy nghĩ của tôi. Cố gắng truyền tải là một điều khó nhằn. Tôi nói đã chuẩn chưa? Tôi có bỏ sót điều gì quan trọng không? Tôi tua lại nó trong đầu và trở nên thỏa mãn bởi vì tôi đã thực hiện một vụ giao tiếp khó khăn mà trọng yếu một cách tốt nhất. Mọi người thậm chí không chuyển động trong vài phút và tôi nghĩ mình đã bắt đầu lim dim ngủ. Dần dần, cuộc hội thoại cũng nảy lên.

“Well, toàn bộ tôn giáo đều được xây dựng trên cùng một nền tảng, điều đó có đúng không?” một trong số họ, Marla hỏi. “Rằng tất cả chúng đều chứa đựng chung một chân lý?”

Đó là một câu hỏi hay cho việc làm nhẹ nhàng đi bầu không khí. Phần căng thẳng đã kết thúc và giờ tôi có thể sử dụng câu này làm con dốc để trượt tất cả chúng ta xuống – tôi có dám nói không? – một con đường mòn êm dịu hơn.

“Ôi chúa, ừ, có thể, tôi cho là như vậy, nếu cô thực sự muốn kéo dài tới một điểm, nhưng không phải theo bất cứ cách nào mà có giá trị thực dụng với một người đang cố thức tỉnh bản thân. Nó là một loại nhận định mà tôi sẽ nói ra nếu như tôi muốn ra vẻ cởi mở và chấp thuận, nhưng chắc chắn là tôi sẽ không bao giờ cố giúp một ai thức tỉnh bằng cách đề xuất họ nghiên cứu tôn giáo và giáo lý tâm linh trên thế giới. Ý tôi là tôi có thể nhặt lên Kinh Thánh và kinh Koran hay Talmud hay Upanishads hay Dhammapada hay bất cứ văn bản tâm linh nào đáng giá lưu ý và tôi – Jed, có thể giải mã chúng trong ngữ cảnh về chân lý. Tôi có thể nhìn ra những điều họ nói có giá trị khả thi nào, và tôi có thể nhìn ra những gì có thể có giá trị trước khi bị những kẻ có tâm trí say ngủ viết lại chúng, và tôi có thể nhìn ra những điều chỉ là vô nghĩa. Nói ngắn gọn, tôi có thể đọc những giáo lý tâm linh vĩ đại của thế giới từ quan điểm của một người đã hoàn thành hành trình và đánh giá sự hiệu quả của chúng dưới vai trò làm bản đồ chỉ đường cho những người khác thực hiện hành trình.”

“Bây giờ để trả lời cho câu hỏi của cô theo một cách mà có thể có giá trị nào đó với cô, tôi sẽ nói là, đúng, okay, cô có thể nói rằng tất cả các tôn giáo lớn và các giáo lý tâm linh vĩ đại có cùng một chân lý tại cốt lõi, nhưng xét một cách thực dụng, điều đó cũng không làm cho nó hữu ích với một ai đó tìm kiếm sự giác ngộ bởi vì thứ hữu ích đang bị trộn lẫn với quá nhiều thứ vô dụng. Họ nói rằng một triệu con khỉ đập gõ trên một triệu máy đánh chữ dần dần cũng tạo ra một tác phẩm hoàn chỉnh của Shakespeare, nhưng tôi không muốn là kẻ phải đọc qua toàn bộ nó.”

Câu đó tạo ra một tràng cười. Tâm trạng mọi người được nới lỏng ra chút ít. Một gã điên khùng, công phá tín ngưỡng, theo chủ nghĩa hư vô đã biến mất và gã thông thái, hài hòa, hài hước đã trở lại.

“Các bạn đang tìm kiếm một bản đồ chuẩn xác và những văn bản vĩ đại đó chỉ là một mớ trang giấy dày được bọc bìa bởi những chữ viết nguệch ngoạc. Đúng là trong những dòng chữ cẩu thả đó thực sự có điều gì đó chính xác nhưng các bạn sẽ không có cách nào biết được dòng nào là đúng cho đến khi các bạn tự mình thực hiện xong hành trình, và tới lúc đó, thì các bạn lại không còn cần đến bản đồ nữa.”

Ngay cả Martin, người bị buộc chặt với kinh văn Vệ Đà, cũng có vẻ chú tâm và trầm tư.

“Các bạn hẳn đều đã nghe câu ‘Khi học trò sẵn sàng, người thầy xuất hiện.’ Well, điều đó có nghĩa nhiều hơn là chỉ mỗi sự xuất hiện huyền bí đúng thời điểm của guru. Nó có nghĩa là tri thức mà các bạn cần sẽ xuất hiện khi các bạn sẵn sàng cho nó. Khả năng để mở cánh cửa tiếp theo không bao giờ bị từ chối, nhưng khả năng để mở cánh cửa tiếp sau cánh cửa tiếp theo không bao giờ được cấp cho. Theo nghĩa này, các bạn có thể có rất nhiều người thầy. Theo nghĩa này, một đoạn trong Kinh Thánh có thể là thứ chính xác tại thời điểm chính xác, nhưng nó không có nghĩa là toàn bộ Kinh Thánh luôn luôn là thứ chính xác. Ngay cả những cuốn sách và những giáo lý tôi thích nhất thì tôi cũng đánh giá chúng có chín mươi phần trăm là vô dụng.”

Tôi nhìn quanh những gương mặt và thấy quang phổ của sự thấu hiểu trải từ gần như trống trơn tới gần đầy. Đó là điều không bất ngờ.

“Tất cả là nhằm về việc mở cánh cửa tiếp theo,” tôi nói tiếp, “và có một nghìn chìa khóa chẳng có nghĩa lý gì nếu như không có cái nào mở được cánh cửa đang đứng chắn trước mặt bạn. ‘Vị thầy’ là một từ ngữ khác cho cái chìa khóa mà bạn cần để mở cánh cửa tiếp theo. Sau khi bạn giác ngộ, bạn có thể ôn lại những cuốn sách và những giáo lý vĩ đại đó tới mức thuộc lòng và với bạn chúng sẽ không còn là một thứ gì đó bí ẩn hay không thể xuyên thủng nữa, nhưng chúng vẫn là thứ vô dụng bởi vì bạn đã giác ngộ rồi, vậy nên nó thực sự chỉ nhằm cho mục đích giải trí.”

“Vậy tại sao anh lại có tất cả những cuốn sách đó ở trong ngôi nhà?” Rita hỏi.

Câu hỏi hay. Bởi vì, tôi suýt nói rằng, có cả tá cuốn sách mới xuất hiện một cách thần bí mỗi ngày.

“Hầu hết những cuốn sách đó chẳng có giá trị gì với một người đang cố gắng thức tỉnh. Tôi không thể nghĩ ra một cuốn sách nào để mà đưa cho một học sinh và nói rằng ‘Đây, đây là điều bạn cần biết.’ Tệ nhất chính là những cuốn có vẻ như là hay nhất, như những cuốn ghi chép về Thiền tông và Advaita. Nếu tôi chỉ cho phép những cuốn sách hữu ích trong nhà, chắc chỉ còn vài chục cuốn.”

Tôi chờ đợi câu hỏi tiếp theo sẽ chảy tới trực tiếp từ phát biểu cuối cùng của tôi, nhưng họ đã làm tôi bất ngờ. Thay vì hỏi những cuốn sách nào mà tôi sẽ giữ lại, Mary lên tiếng. “Vậy tại sao anh không viết một cuốn đi?” cô ấy hỏi. “Một cuốn sách về anh và Sonaya và ngôi nhà và tất cả những học sinh của anh?”

Mọi người nổ một tràng pháo tay và huýt sáo như để đồng tình với ý tưởng đó. Khi họ đã lắng xuống, tôi đáp lại.

“Nó xa vời quá,” tôi nói. “Sẽ không có một ai có thể tin được một chuyện như vậy lại xảy ra ở Iowa. Chết tiệt, chính bản thân tôi cũng khó mà tin được điều đó.”

Mọi người bật cười.

Leave a Comment

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.