Có lẽ tất cả những con rồng trong cuộc đời chúng ta đều là những nàng công chúa chỉ mong một lần được nhìn thấy chúng ta đẹp đẽ và dũng cảm.
-Rainer Maria Rilke
CHÚNG TÔI ĐANG MONG CHỜ MỘT CƠN BÃO TỚI từ bị phía tây nam, vì vậy chúng tôi chỉnh góc của ghế tựa của mình theo hướng đó và cảm thấy thoải mái. Lần cuối cùng chúng tôi ở cùng nhau, chúng tôi đã nhớ đến bố cô ấy nên chúng tôi cứ quay lại nói chuyện tiếp về vụ đó như thể chưa hề có khoảng thời gian hai tuần không gặp nhau.
“Bố tôi đã lo lắng rằng ông ấy không hiểu được anh,” Lisa nói khi chúng tôi đã ổn định chỗ ngồi và nói về quá khứ của mình. “Tôi cho là ông ấy ấy nghĩ rằng anh có thể là người có ảnh hưởng nguy hiểm đến tôi và Maggie. Ông ấy có chút lạc lõng sau khi mẹ tôi qua đời. Ông ấy luôn có vẻ hơi dễ dãi, đặc biệt là so với bà ấy, nhưng tôi nhớ rằng ông ấy đã có vẻ lo lắng về việc tôi dính líu đến anh, rồi khiến gia đình ông ấy dính líu đến anh, như thể ông ấy có thể đã triệu hồi ra một thứ gì đó quá sức đối với ông ấy, giống như Phù Thủy Tập Sự (Nd: tên một bộ phim). Tôi tự hỏi liệu ông ấy có hối hận hay không.”
“Ông ấy đã không,” tôi nói.
“Ông ấy đã không cái gì,” cô hỏi. “Hối hận á?”
“Ông ấy đã không để tôi dính líu tới gia đình cô.”
“À, ý tôi là, thông qua những cuốn sách của anh hay gì đó. Khi ông ấy đang viết phần tiếp theo của cuốn Ý thức vũ trụ (Cosmic Consciousness) và tình cờ thấy sách của anh.”
Tôi dừng lại như một người nghe thấy tiếng click và tự hỏi liệu mình có vừa giẫm phải mìn không.
“Đó không phải là điều đã xảy ra, hoặc nó chỉ xảy ra cho đến vài năm sau đó.” Tôi dành một chút thời gian để xem xét tình hình. “Tôi tưởng cô biết tất cả chuyện này. Mẹ của cô là người đầu tiên liên lạc với tôi. Cha của cô đã biết tới tôi từ bà ấy.”
“Mẹ tôi? Ồ, tôi không nghĩ vậy. Anh thậm chí chưa bao giờ gặp mẹ tôi. Mẹ tôi sao? Không đời nào.”
Tôi chờ.
“Cái gì, anh không đùa đấy chứ? Mẹ tôi? Anh biết mẹ tôi à?”
“Không biết tận mặt ngoài đời. Về mặt kỹ thuật , chúng tôi đã có một cuộc trao đổi ngắn gọn, trong đó thực ra còn có liên quan tới cha của bà ấy nữa.”
“Im đi,” cô ấy khuyên.
Tôi im, nhưng miệng cô ấy đang há hốc.
“Không thể nào,” cô lắc đầu. “Không, tôi rất nghi ngờ điều đó.”
Cô ấy nhìn tôi chằm chằm một lúc lâu, rồi đứng dậy và bắt đầu đi đi lại lại. Phía bên trên cô, những đám mây đen đang hứa hẹn rằng chúng sẽ tới một cách chậm rãi.
“Chúa ơi, Jed, anh đang nói cái quái gì vậy? Anh có một đoạn bí sử với gia đình tôi?”
“Tôi tưởng cô biết.”
“Biết cái gì?” cô ấy hỏi theo một cách rất thúc giục, kiểu của luật sư.
“Sau khi cuốn sách đầu tiên ra mắt, mẹ cô đã liên lạc với tôi với một số câu hỏi liên quan tới cha của bà ấy.”
Cô ấy nhìn chằm chằm vào tôi theo đúng cách nhìn chằm chằm của cô ấy.
“Anh đang đùa giỡn với tôi đấy à? Ông ngoại của tôi đã qua đời trong cuộc nội chiến Tây Ban Nha. Mẹ tôi giống như người có vết thương sâu sắc nhất mà tôi từng biết và anh thì giống như… Tôi thậm chí còn không biết anh là ai. Tôi thậm chí không thể tưởng tượng được anh và mẹ tôi giống nhau… ở bất cứ điều gì.”
“Chúng tôi chưa bao giờ gặp nhau. Mẹ cô đã liên lạc với tôi qua thư từ. Bà ấy có những câu hỏi và nghĩ rằng tôi có thể có câu trả lời.”
“Bà ấy nghĩ anh có thể có câu trả lời à? Và anh có?”
“Đúng.”
“Đối với những câu hỏi gì?”
“Bà ấy có một chồng thư từ cha bà ấy, từ thời chiến. Cô có biết về chúng không?”
“Không.”
“Đó là những bức thư cha bà ấy đã viết cho bà khi ông đi chiến tranh. Chúng rõ ràng rất quan trọng với bà, nhưng bà chưa bao giờ thực sự hiểu được chúng. Bằng cách nào đó, bà ấy tình cờ gặp được cuốn Damnedest (Nd: Giác ngộ tâm linh: thứ khốn kiếp nhất) và nghĩ rằng tôi có thể giúp được.”
“Và anh đã giúp đỡ bà ấy?”
“Đúng.”
“Chúa ơi, tôi chưa bao giờ biết về vụ này. Tôi luôn nghĩ rằng chính cha tôi là người đã liên hệ với anh với tất cả những email về triết học và tạo ra một khóa học dựa trên cuốn sách của anh cũng như khả năng truy cập miễn phí và dễ dàng, v.v.”
“Không, đó là mẹ của cô, vài năm trước. Sau đó bố cô bắt đầu gửi email cho tôi, sau đó mẹ cô qua đời nhưng tôi chưa bao giờ nghe ai nói đến điều đó. Tất cả chuyện gần như đã là mười lăm năm trước. Tôi nghĩ đó là cách mà mọi thứ đã xảy ra.”
“Chúa ơi, tôi không thể tiêu hóa được việc này. Anh biết đấy, ngày xưa gia đình mẹ tôi giống như giới quý tộc Tây Ban Nha vậy.”
“Ờ, ừ, tôi hiểu rồi.”
Maya nhảy lên ghế và nép vào giữa hai chân tôi. Tôi nghịch đôi tai cô ấy và quan sát Lisa đang cố gắng thấu hiểu chương lịch sử mới này của cô.
“Cha của bà ấy,” cô nói, “rõ ràng là tôi chưa bao giờ gặp ông ấy, nhưng ông ấy giống như một thành viên của tầng lớp quý tộc hay gì đó, một địa chủ. Mẹ tôi chưa bao giờ thực sự kể về ông ấy. Bà ấy khoảng hai hoặc ba tuổi khi ông chết, vậy anh đang nói rằng ông ấy đã viết thư cho một đứa trẻ mới biết đi?”
“Tôi đoán là thế.”
Cô ấy đang đi lại, suy nghĩ, xử lý, kiểm tra chéo tôi. Quan sát việc này cũng là một loại thú vui.
“Gia đình mẹ tôi đã đến Mỹ sau khi ông qua đời. Họ phải tránh xa Franco. Họ đã mất tất cả. Anh có biết tất cả những điều này không?”
“Tôi không nhớ.”
“Thật sao? Tôi nghĩ anh có trí nhớ kỳ lạ đó, về tất cả những bài thơ đó. Thế còn những lá thư thì sao? Anh có nhớ chúng không?”
“Cô ấy đã gửi chúng cho tôi. Tất nhiên, chúng đang nằm tại Castilian và có thể trạng thái rất tồi tệ, như cô có thể tưởng tượng. Tôi đã nhờ người khác đọc chúng cho tôi nghe, đủ để hiểu những gì tôi đang nghe và đủ để trả lời những câu hỏi của mẹ cô. Nó không mất nhiều thời gian. Tôi viết cho bà ấy một lá thư, bà ấy gửi cho tôi một lời cảm ơn, thế là xong. Vài năm sau, tôi bắt đầu nhận được email từ cha cô, tôi cho là ông ấy đã nghe về tôi từ bà ấy.”
“Anh vẫn còn giữ những lá thư của bà ấy chứ?”
“Không.”
“Anh không giữ chúng à?”
“Tôi không giữ cái gì cả,” tôi nói. “Chà,” tôi sửa lại, xoa mũi Maya, “trừ cô ấy.”
“Làm sao mẹ tôi tìm ra cuốn sách của anh?”
“Không biết. Bà ấy hỏi, vũ trụ đã trả lời.”
“Và anh đã gửi lại những lá thư của cha bà ấy lại cho bà?”
“Đúng.”
“Tôi đã xem qua tất cả đồ đạc của mẹ tôi, tôi chưa bao giờ nhìn thấy chúng.”
“Có lẽ bà ấy đã đốt một đống lửa thật lớn và ném chúng vào.”
“Tại sao bà ấy lại làm vậy?”
“Có lẽ tôi đã gợi ý điều đó, nhưng tôi không biết liệu bà ấy có làm như vậy
không.”
“Tại sao anh lại gợi ý như vậy?”
“Lửa là tốt.”
“Ồ. Và bà ấy hài lòng với lời giải thích của anh về những lá thư của cha?”
“Tất nhiên rồi.”
“Tất nhiên rồi?”
“Chà, lời giải thích của tôi rõ ràng là đúng. Có thể bà ấy đã nghi ngờ điều đó khi liên lạc với tôi, nhưng bà ấy muốn xác nhận điều đó. Điều đó khá rõ ràng.”
“Cái gì rõ ràng cơ? Có phải cha bà ấy không thích chiến tranh? Rằng ông có nhớ cô con gái bé bỏng của mình?”
Tia chớp có thể nhìn thấy từ xa. Tiếng sấm thì có thể được cảm nhận nhiều hơn là nghe.
“Những bức thư này là quá trình tự phân hủy tâm linh (Spiritual Autolysis) của ông ngoại cô. Chúng không chỉ là bản ghi lại quá trình chuyển đổi của ông ấy mà còn là phương tiện thực sự của quá trình đó. Bằng cách nào đó, mẹ cô đã nghe nói về quá trình tự phân hủy tâm linh – bà đã sử dụng thuật ngữ này trong bức thư gốc của mình – và đã tìm ra tôi, hỏi tôi và tôi nói với bà rằng, vâng, đây là quá trình thức tỉnh của cha bà như được mô tả trong cuốn Damnedest. Nó mang hình thức những bức thư gửi cho một cô con gái nhỏ, nhưng đó thực sự là cách ông ấy đang trải qua sự tan rã cái bản ngã của chính mình.”
Cô ấy thể hiện ánh mắt nhìn xa xăm ngàn dặm mà tôi nhớ từ nhiều năm trước đó. Tôi chờ.
“Ý anh là, ông ngoại tôi đã giác ngộ sao? Ông ấy có giống anh không?”
“Điều đó phụ thuộc vào việc ông ấy sống được bao lâu sau lá thư cuối cùng tôi nhìn thấy, nhưng tôi sẽ nói là đúng vậy, rằng ông ấy có thể đã hoàn thành quá trình khởi đầu. Đại loại là một sự thăng cấp trên chiến trường.”
“Ý tôi là, giác ngộ giác ngộ ấy? Như cách anh mà anh định nghĩa ấy? Giống như thức tỉnh khỏi trạng thái mơ? Nhận ra chân lý và tất cả những điều kiểu kiểu đó?”
“À, hãy nhớ rằng đó không thực sự là một thứ tâm linh. Nó là một quá trình tự nhiên của cuộc sống và một khi nó đã bắt đầu thì nó sẽ không dừng lại.”
“Nhưng tại sao? Vì cuộc chiến tranh đó à?”
“Đó chắc chắn là một yếu tố. Sự cưỡng ép cực độ rất có lợi cho quá trình thức tỉnh. Chiến tranh sẽ là một loại thực tại bị nén lại, dữ dội hơn nhiều so với việc ngồi loanh quanh một đạo tràng hay bất cứ thứ gì.”
“Còn có yếu tố nào nữa?”
“Không biết.”
“Ôi Chúa ơi, việc này thì quá nhiều rồi.”
Cô uống rượu vang và đặt ly xuống. Cô ngồi xuống và rồi lại đứng lên. Cô ấy đứng chống tay lên hông như sắp mắng tôi, rồi lại bắt đầu đi đi lại lại. Đằng sau cô ấy, cơn bão của chúng ta đang ẩn nấp ngoài tầm mắt.
“Hầu hết các bức thư đều rất mạnh mẽ và rõ ràng là không phù hợp cho một đứa trẻ,” tôi tiếp tục, “và dù sao thì chúng cũng không thực sự là những bức thư gửi cho con gái. Đúng hơn, chúng là phản ứng của ông ấy đối với một loạt các linh cảm ngày càng mạnh mẽ đến với ông ấy quá nhanh để có thể xử lý, vì vậy, do cần thiết, ông ấy đã phát hiện ra giá trị của việc viết lách. Ông ấy có thể đã sử dụng chữ viết không chỉ để suy nghĩ mà còn để xử lý những cảm xúc như núi lửa. Có lẽ ông ấy đã muốn bộc lộ những gì mình đã trải qua nhưng không thể chia sẻ nó với những người đồng đội của mình, vì vậy ông ấy đã viết những dòng cảm xúc rất mạnh mẽ này chỉ được ngụy trang một cách mỏng manh như những bức thư gửi cho một cô con gái bé bỏng.”
“Nhưng tại sao? Tại sao lại phải ngụy trang chúng? Tại sao không viết nhật ký?”
“Quá trình tự phân hủy tâm linh, sử dụng chữ viết để tập trung và nâng cao sức mạnh lý trí của chúng ta cũng như khả năng xử lý những cảm xúc phức tạp và mạnh mẽ tột độ, sẽ được nâng cao một cách tự nhiên khi được thực hiện để gửi cho một hoặc một đối tượng người nhận dự kiến, nhưng không nhất thiết phải là một người sẽ đọc nó hoặc sẽ đáp lại. Trên thực tế, tốt nhất là không. Tôi đã làm nó giống như một cuốn sách dành cho khán giả tưởng tượng. Tôi đã viết hơn chục bản nháp và đốt hết. Melville đã làm điều đó như một cuốn sách trong một bản thảo lớn, lộn xộn. Một số người đã sử dụng tôi làm người nhận. Một đứa trẻ có thật hay tưởng tượng, một người bạn vô hình, một giáo viên lý tưởng, một ai đó trong quá khứ của cô; sẽ giúp cô cảm thấy rằng cô đang thực sự giảng dạy hoặc chia sẻ, khi đó quá trình sẽ diễn ra tốt hơn nhiều so với việc cô chỉ làm việc đó cho chính mình. Khi cô ở trong đó, cô sẽ có cảm giác như mọi chuyện phải diễn ra như vậy.”
“Và trải nghiệm của ông ấy, của ông tôi, giống như anh nhiều hơn phải không? Không giống như những gì tôi đã trải qua?”
“Đúng, trải nghiệm của ông ngoại cô đã được tăng cường rất nhiều bởi hoàn cảnh. Có lẽ ông ấy đã trải qua một sự thức tỉnh dữ dội trước khi đặt bút viết. Bài viết là nỗ lực của ông ấy để hiểu được quá trình khi nó diễn ra.”
“Anh làm như thể ông là nạn nhân của chuyện đó vậy.”
“Mọi chuyện luôn là như vậy.”
Bước đi của cô ấy trái ngược với buổi tối yên tĩnh, với lửa và rượu. Đáng lẽ trời phải mưa nhưng vẫn cứng đầu không chịu mưa. Nếu tôi có thể đặt hình nền, giống như trên màn hình máy tính, tôi sẽ lựa tới một số cơn giông bão kịch tính vào thời điểm này, giống như một Prospero kỹ thuật số đang triệu hồi cơn bão.
“Vì vậy, nó chỉ là một sự trùng hợp khi tôi trải qua những sự việc của mình và anh đã đồng hành cùng tôi và bây giờ đây là ông ngoại tôi, người tôi chưa bao giờ gặp nhưng bằng cách nào đó ông ấy đã… Ý tôi là, thật sự sao? Tất cả vụ này đều giống như một sự trùng hợp lớn nào đó à?”
“Tôi không phải là gã trùng hợp giống như ý của cô, giống như một điều gì đó bất thường hoặc khó xảy ra. Tôi giống như một người sống theo khuôn mẫu hơn.”
“Nghĩa là?”
“Đối với tôi, theo quan điểm của tôi, mọi thứ đều khớp vào với nhau, mọi thứ đều chảy cùng nhau. Đó là sự hài hòa, sự liên kết đầy năng lượng, là khuôn mẫu.”
“Được rồi được rồi, đó là tất cả phải không? Chúa ơi, còn gì nữa không?”
“Vui lòng ngồi xuống.”
“Cái gì?”
“Có lẽ cô sẽ thấy thoải mái hơn khi ngồi,” tôi nói.
Cô ấy lại chuyển sang chế độ nhìn chằm chằm và không ngồi. Dù sao thì tôi vẫn tiếp tục nói.
“Được rồi, thực ra tôi có trí nhớ rất yếu,” tôi nói, “giống như cơ bắp tôi không còn sử dụng nữa. Ký ức kỳ lạ của tôi, như cách cô gọi, là thứ gì đó từ khi tôi còn nhỏ, và lúc đó thì nó không kỳ lạ như này. Thơ đã mang âm nhạc vào đầu tôi và tôi đã giữ lại nó. Chủ yếu là khi tôi còn trẻ, nhưng cũng có thể là sau này, giống như lá thư cuối cùng của ông ngoại cô mà có lẽ tôi vẫn nhớ vì đó không phải là một phần trong quá trình của ông, tôi nghĩ đó là lời tạm biệt với một người đã trở nên rất đỗi quan trọng đối với ông, trong những suy nghĩ của ông, trong thời điểm thử thách nhất của ông ấy.”
Bây giờ cô ấy ngồi.
“Anh đã ghi nhớ lá thư cuối cùng của ông ấy à?”
“Tôi đã sao chép lại. Tôi mang nó đi và thỉnh thoảng đọc nó. Nó cứ lởn vởn trong đầu tôi.”
“Bằng tiếng Tây Ban Nha hay tiếng Anh?”
“Tiếng Tây Ban Nha. Tôi thậm chí không nhớ ý nghĩa chính xác, nhưng ý nghĩa chung thì rõ ràng. Tôi nghĩ ông ấy biết rằng mình đã đi đến cuối quá trình và về cơ bản biết rằng ông ấy đã kết thúc cuộc sống này. Đó là cảm giác của tôi về nó.”
“Được rồi. Lạy Chúa Giêsu. Anh có thể cho tôi biết được không?”
“Có thể là tôi đã thay đổi nó theo thời gian, nhưng tôi có thể thử.”
Tôi lướt qua nó trong đầu để chắc chắn rằng tất cả đều ở đó. Tôi ngả người ra sau, nhắm mắt lại và kể lại từ ký ức kỳ lạ của mình trong khi cô ấy phiên dịch lại bằng vốn tiếng Tây Ban Nha sơ sài của cô.
“Querida Izzie,” tôi nói.
“Isabel bé nhỏ thân yêu nhất của ba.” cô ấy nói.
“Me temo que esta debe ser la última carta que te esciba.”
“Ba sợ rằng đây là lá thư cuối cùng ba viết cho con.”
“Có sido para mí fuente de gran felicidad en vida y de gran tristeza ahora que tengo que dejarla.”
“Con là nguồn hạnh phúc lớn lao của ba trong cuộc sống và cũng là nỗi buồn vô cùng khi ba phải ra đi.”
“Te ruego no te entristezcas por mí, sino que atesores mi recuerdo y pienses en mí en los momentos tranquilos.”
“Ba xin con đừng buồn cho ba mà hãy trân trọng ký ức của ba và hãy nghĩ đến ba trong những khoảnh khắc yên lặng.”
“He cambiado y ahora soy distinto a la última vez que te besé las mejillas y la frente.”
“Ba đã thay đổi và bây giờ ba đã khác với lần trước ba hôn lên má và trán con.”
“Ojalá pudiera decir que he ganado algo de sabiduría para poder dejarte en herencia, pero soy menos sabio ahora de lo que lo he sido nunca.”
“Ba ước gì ba có thể nói rằng ba đã đạt được chút minh triết để để lại cho con kế thừa nhưng bây giờ ba kém khôn ngoan hơn bao giờ hết.”
“Vive tu vida, ángel mío, sé valiente y feliz y recuerda reír y bailar y confiar siempre en tu corazón.”
“Hãy sống cuộc sống của mình, thiên thần của ba, hãy dũng cảm và hạnh phúc, hãy nhớ cười và nhảy múa và luôn tin tưởng vào trái tim mình.”
“Algún día tensrás un bebé y entonces conocerás la alegría que trajiste a mi corazón.”
“Một ngày nào đó con cũng sẽ có con và con sẽ biết được niềm vui đã mang đến trái tim ba.”
“Adiós, mi hija querida. Tu padre que te quiere.”
“Tạm biệt con yêu của ba. Người ba của con, yêu con.”
*
Lisa ngồi im lặng một lúc trước khi đứng dậy và đi vào trong. Bây giờ cơn giông bão đã đến, tôi đã bỏ lỡ tín hiệu của nó vài phút. Tôi ngâm lại bản tiếng Tây Ban Nha như một bài hát.