Một buổi sáng, khi Maharaj leo lên cầu thang đến phòng áp mái của mình, ông ấy bắt đầu nói chuyện ngay cả khi chưa ngồi vào chỗ của mình. Một vài vị khách đã tụ tập nhưng ông dường như không để ý đến họ.
Một người nào đó trong gia đình rõ ràng đã phàn nàn với Maharaj về việc một ai đó đã không làm điều gì đó đúng giờ. Vì vậy, thời gian trở thành chủ đề trong buổi nói chuyện lần này của ông. Ông ấy bắt đầu đột ngột nói rằng ông quan sát thấy rằng nhiều người coi thời gian là một ‘thứ’ – một thứ gì đó nằm ngoài bản thân họ, một cái gì đó mà họ, với tư cách là các thực thể riêng lẻ, phải trải qua. Ý tưởng này là hoàn toàn sai.
Trước những người có mặt tại đây, ông ấy nói: Toàn bộ ý tưởng của bạn về thời gian đó là bạn được sinh ra ở trong quá khứ, mà bây giờ bạn đang ở hiện tại (mặc dù, nếu nói một cách chính xác, không hề có cái ‘hiện tại’ như vậy, bởi vì ‘hiện tại’ không bao giờ đứng yên!) và rằng bạn đang già đi trong tương lai không xác định. Bạn đã bao giờ nghĩ rằng quan niệm này sai lầm đến mức nào chưa? Thực sự thì có bất kỳ quá khứ-hiện tại-tương lai nào theo nghĩa khách quan không? ‘Quá khứ’ đã vượt ra ngoài khả năng hồi tưởng và ‘tương lai’ bạn chỉ có thể biết khi nó có trở thành hiện tại- rồi thành quá khứ và mờ dần vào ký ức. Do đó, cần phải rõ ràng rằng ‘thời gian’ không tồn tại một cách khách quan trong cuộc sống của bạn và do đó, nó không thể được phân tích vật lý!
Maharaj tiếp tục: Vậy thì bạn có liên quan với thời gian như thế nào? Bạn chỉ bận tâm đến thời gian trong chừng mực mà nó biểu thị thời lượng, khoảng đo lường, một khái niệm. Thời lượng ám chỉ sự tạm thời, cái đó là thứ thiết yếu của tất cả mọi hiện tượng, bao gồm tất cả cái ‘bạn’ và cái ‘tôi’. Vì vậy, hình tướng của bạn, những gì bạn được bị điều kiện để nghĩ rằng bạn là, nhưng thực chất không phải, chúng chỉ là tạm thời. Nhưng khi bạn là Sự Hiện Diện Có Ý Thức (và người nhận biết về cái ý thức này) là phi thời gian. ‘Quá khứ’ chỉ là một ký ức và ‘tương lai’ chỉ là một hy vọng. Duy chỉ cái ‘hiện tại’, cái bây giờ, mới là thứ có ý nghĩa với chúng ta, vì ta là sự hiện diện phi thời gian.
Tôi tự hỏi, Maharaj nói, liệu bạn có hiểu những gì tôi đang nói. Bạn có hiểu tầm quan trọng của những gì tôi đã nói? Thực tế thì những gì tôi đã nói là bạn chính là thời gian: Cái mà bạn nghĩ bạn là, là một thứ có thời lượng, là thời gian; nhưng cái chủ thể bạn thực là, là cái vô tận vượt thời gian. Bạn có giật mình khi tôi nói rằng cái mà bạn nghĩ rằng bạn là, chính là thời gian? Là một đối tượng hiện tượng, chẳng phải ‘bạn’ chính là thời gian— dòng sông thời gian chảy từ trẻ sơ sinh đến tuổi già, từ khi sinh ra đến khi chết đi, từ khi tạo ra đến khi hủy diệt, giống như mọi hiện tượng biểu lộ khác? Những gì bạn nghĩ bạn là (bộ máy tâm thần) luôn luôn trong chuyển động, thậm chí từ giấc ngủ chuyển sang thức dậy, vì lý do đơn giản rằng cái ý thức, bản chất của nó là sự chuyển động, sẽ không để cho bạn được yên. Việc ‘làm’ liên tục này trở thành một thứ nổi tiếng gọi là Karma (nghiệp quả) chỉ do đồng hóa với hình thức vật lý, theo đó bạn chịu trách nhiệm về hành động và tất nhiên, cả hậu quả. Mỗi hành động rõ ràng như vậy được mở rộng trong không gian / thời gian để có thể nhận biết được trong sựu biểu lộ và do đó trở thành ‘sự kiện’. Toàn bộ thế giới hiện tượng đại diện cho hàng triệu ‘bạn’. Và tổng thể của tất cả các sự kiện-hành động như vậy của các ‘bạn’ những gì bạn trình diễn ra một thế giới đang hoạt động. Từ ‘sinh ra’ thực sự nên dùng để chỉ thời gian vì nếu thời gian không được sinh ra (nó cũng không thể tách rời với ‘không gian’), không thể có chỗ cho sự biểu lộ và nhận thức. Bạn nghĩ rằng bạn được sinh ra, nhưng cái được sinh ra là một khoảng thời gian mà bạn với tư cách là một đối tượng trở nên được nhận biết.
Ở cấp độ tương đối, mọi thứ phải có một đối tác liên quan đến nhau để có một khái niệm tồn tại, nhưng tất cả các đối nghịch liên quan đến nhau như ánh sáng và bóng tối, tri thức và ngu dốt, tốt và xấu, v.v., vốn luôn tách biệt nhau trong quan niệm, sẽ trở nên tái thống nhất không thể chia cắt khi áp dụng sự phủ định lẫn nhau. Ngoài ra, cái hiện tượng hình thành các mặt đối lập, Thời Gian và Phi Thời Gian, trở nên thống nhất lại trong sự phủ định lẫn nhau của cái tương đối, tức là trở thành cái toàn bộ, trọn vẹn. Chính sự thống nhất cơ bản, thiết yếu này là nhận thức quan chân chính. Mất đi nhận thức quan này là bạn mất thăng bằng và rơi xuống vực thẳm của Maya.
Maharaj kết luận rằng bất cứ điều gì chúng ta có thể nghĩ hoặc nói về Cái Tuyệt Đối Phi Thời Gian, chỉ có thể mang tính quan niệm, chỉ đơn thuần là một chỉ dẫn, một con trỏ, không bao giờ có thể thực tiết lộ cho chúng ta cái phi thời gian là gì, bởi vì ta là thứ đó. Tất cả những gì chúng ta có thể nói là: Tôi đang ở đây và bây giờ ,’ở đây’ trong sự vắng mặt của không gian và ‘bây giờ’ là trong sự vắng mặt của thời gian. Thậm chí nói điều này có lẽ cũng là đang nói quá nhiều. Cả việc nói và việc nghe đều không quan trọng. Điều quan trọng là sự nhận thức sự thật ngay lập tức.