Toàn bộ sự sáng tạo về cơ bản là chủ quan, và giấc mơ là rạp chiếu phim nơi người nằm mơ đang ở cùng một cảnh vừa là diễn viên, vừa là người nhắc nhở, người quản lý sân khấu, tác giả, khán giả và nhà phê bình.
-C.G. Jung.
CÁI QUÁI QUỶ GÌ VẬY? (WHAT FRESH HELL IS THIS?) Tôi đã đạo văn (Nd: câu chửi thề kiểu đó là tên 1 cuốn sách) trước khi hét lên khi cô gái bước vào nhà. Tôi tưởng người đó sẽ là Lisa nhưng thực ra là Maggie, con gái của Lisa, lần cuối được nhìn thấy là một đứa trẻ sớm phát triển thú vị ở Mexico, giờ đã là một quý cô trẻ trung. Cô ấy có mái tóc gần như vàng hoe của Lisa, cột ra phía sau theo cách Lisa để. Cô ấy đi giày tennis, quần bó màu đen và mặc chiếc áo thun có dòng chữ năm mươi là tuổi ba mươi mới, mà tôi nghi ngờ đó chẳng phải áo của cô ấy vì cô ấy thậm chí còn chưa đến hai mươi. Cô ấy trông tươi tắn. Tôi đoán là cô ấy đi học về với túi quần áo bẩn nên đi tắm và lấy đồ sạch từ mẹ.
Cô ấy đến cũng không khiến tôi bất ngờ. Tôi biết mình sẽ sớm gặp lại cô ấy và có rất nhiều bức ảnh ở dưới nhà nên tôi đã biết vẻ ngoài của cô ấy ra sao. Cô ấy đã về nhà vào dịp Giáng sinh nhưng tôi lại ở Honduras thế là chúng tôi đã bỏ lỡ dịp gặp nhau. Tôi đứng dậy, sẵn sàng để ôm và hành xử toàn bộ theo kiểu lần-cuối-tôi-gặp-bạn đã là thế nọ thế kia, nhưng cô ấy chạy vụt qua tôi và ngã vào Maya, người có vẻ cũng vui mừng không kém về cuộc hội ngộ này, và tôi nhớ rằng họ đã từng là bạn thân vào lần cuối họ gặp.
Mọi việc lắng xuống và chúng tôi ngồi vào chỗ. Tôi mời cô ấy một ít rượu vang thôn quê đựng trong ly nước trái cây và cô ấy chấp nhận. Cô ấy đang có tinh thần sôi nổi, một nguồn năng lượng hoàn toàn khác so với trước đây tôi biết và điều này dường như không phù hợp chút nào trong căn nhà yên tĩnh.
“Trước đây cháu chỉ mới lên đây một lần,” cô nói, “hiện tại thì nó đẹp hơn nhiều. Cháu đoán là chú đã sửa lại nó rồi. Chú không bật đèn à?”
“Chú thích lửa và nến.”
“Chú giống như Jeremiah Johnson hay gì đó ở đây. Cháu mong là chú sẽ xuống dưới nhà nhiều. Mang theo Maya. Có lẽ chúng ta có thể làm gì đó cùng nhau, xuống thị trấn ăn trưa hay làm gì đó.”
“Chú đã đến một thị trấn,” tôi nói, nhưng cô ấy không hiểu điều đó. “Mẹ cháu nói cháu sẽ vào một trường cao đẳng nghệ thuật để trở thành nhà làm phim,” tôi nói. “Mọi chuyện sao rồi?”
Cô ấy đáp lời khi vuốt ve Maya và chúng tôi uống rượu vang. Cô ấy thực sự đang theo học hai trường nghệ thuật theo một cách nào đó mà tôi không hiểu, nhưng điểm chính là cô ấy sử dụng các trường này cho mục đích riêng của mình thay vì đi theo con đường bằng cấp để gây ấn tượng với các nhà tuyển dụng tương lai. Thay vì dành thời gian và tiền bạc cho những yêu cầu vô nghĩa, cô ấy đang chọn lọc các khóa học, người hướng dẫn và nguồn lực mà cô ấy cần để đạt được mục tiêu cá nhân của mình. Đối với tôi điều đó có hợp lý hơn nhiều so với vấn đề cấp bằng tốt nghiệp và con đường nợ nần. Hãy vào trong, lấy thứ bạn cần và đi ra.
“Cháu có nhớ thời gian chúng ta ở Mexico không?” Tôi hỏi.
“Vâng, nhớ một chút. Cháu nhớ Maya và ngôi nhà nơi chúng ta đã sống, hồ bơi và đài phun nước cá heo. Cháu nhớ ông ngoại, đó là lần cuối cùng cháu nhìn thấy ông. Cháu nhớ những cuốn sách của mẹ và cách chúng ta làm việc cùng nhau, mẹ cũng vậy, và đặt những câu hỏi đó cho chú.”
“Một số thứ trong đó đã được đưa vào sách. Chú rất biết ơn sự giúp đỡ của mẹ con cháu.”
“Vâng, cháu đã đọc nó. Nó đó khá gọn gàng. Hiện tại chú có đang viết sách không?”
“Không, không hẳn, chỉ vì bản thân chú thôi. Không còn quá nhiều thứ để nói nữa. Thế cháu đang làm gì ở những ngôi trường này của cháu thế?”
“Chà,” cô ấy nói một cách bẽn lẽn, “đó là điều cháu muốn nói với chú.”
Cô ấy kể cho tôi nghe kế hoạch viết lách của cô ấy và tôi gật đầu cân nhắc. Ý tưởng của cô ấy không phải là hoàn toàn không thú vị. Cuối cùng, cô ấy trở về nhà và tôi lại chìm đắm trong những suy nghĩ sâu sắc của mình.
*
Ngoài Ta Tồn Tại, không còn có tri thức nào được tìm thấy trong trạng thái mơ, chỉ có cái phản tri thức; tri thức về những thứ không tồn tại. Vượt ra điều đó, tôi chỉ có thể diễn giải những điều trừu tượng theo cách mà tôi thấy hài lòng và sắp xếp những phần có sẵn theo cách khiến người nhìn không khó chịu. Không thể có sự hiển linh lớn lao khi nghiên cứu thực tại. Một người không bao giờ có thể nhìn thấy trạng thái mơ một cách rõ ràng bởi vì thực sự chẳng có gì ở đó cả. Tôi có thể giải thích trạng thái mơ và biết rằng tôi đúng nhất có thể, nhưng nó không bao giờ có thể là cái gì khác vượt lên trên sự diễn giải những giấc mơ đa tầng, giấc mơ trong giấc mơ thoái trào nhiều tầng vô hạn. Nền tảng vững chắc duy nhất được tìm thấy là chân lý, và nơi duy nhất bạn tìm thấy chân lý trong trạng thái mơ là không nơi nào cả.
Tôi thực sự không còn gì để làm ngoài việc chơi với Maya – nữ thần ảo ảnh, chứ không phải con chó – mà cô ấy nhanh chóng nhắc nhở tôi rằng đó vốn vẫn luôn là tất cả những gì tôi đã thực sự từng làm. Tất cả những trò chơi sáng tạo thông minh của tôi đều khiến tôi thích thú, nhưng tôi vẫn đang ngồi trên một hành tinh chết giữa hư không và Maya—bạn hãy chọn con chó hoặc nữ thần ảo ảnh—là người bạn duy nhất của tôi. Tôi không phải là người duy nhất về mặt này; Mọi người đều giống nhau, sự khác biệt duy
nhất là bạn có biết hay không.
Không có nơi nào để đi bởi vì vốn không hề có nơi nào để ở. Sự tiến hóa chỉ là cái tên chúng ta đặt cho ảo tưởng về sự chuyển động, còn trí tuệ chỉ là ảo ảnh. Bất chấp tất cả những lời bàn tán về hành trình, sự tiến bộ và trưởng thành, chẳng có ai từng di chuyển một inch nào. Bạn xuất hiện trong công viên giải trí và bạn chơi các trò chơi và cưỡi ngựa và khi nó kết thúc bạn đi ra ngoài theo cách bạn đã vào. Không bao giờ có bất kỳ cơ hội nào để tạo ra sự khác biệt bởi vì bạn cũng chỉ là một ảo ảnh như những người còn lại trong công viên.
Bất cứ nơi nào chúng ta đổi hướng đi trong ngôi nhà gương này, tất cả đều phản chiếu lại một cách uốn cong và méo mó đến mức cho dù chúng ta có tập trung chăm chỉ hay suy nghĩ kỹ đến đâu, chúng ta cũng không bao giờ có thể hiểu được nó. Chúng ta cho rằng những chiếc gương đang phản chiếu điều gì đó có thật và nếu chúng ta có thể ổn định, nhìn thẳng vào đầu mình, các hình ảnh sẽ ngừng chao đảo xung quanh và tập trung vào tiêu điểm. Nhưng chúng ta không bao giờ có thể nhìn thấy mọi thứ như chúng thực sự là, bởi vì không có gì là như nó thực sự là, và không có suy nghĩ sắt đá hay tâm trí im lặng nào có thể tạo ra một cái gì đó ở nơi vốn không có gì.
Nếu những cánh cửa nhận thức được thanh lọc, mọi thứ sẽ xuất hiện trước mắt con người như vốn có, Vô Tận. Vì con người đã khép mình lại cho đến khi nhìn thấy mọi thứ qua khe hở hẹp của hang động của mình.
-William Blake
Những cánh cửa nhận thức của Blake tốt nhất có thể được hiểu là những tầng lớp bị bóp méo của bản ngã. Cách duy nhất để thấy rõ ràng không phải là tẩy sạch chúng mà là loại bỏ chúng. Sau đó, khi chúng biến mất, bạn sẽ nhìn thấy cái vô tận, nhưng vậy thì sao? Tuyệt vời, nó là vô tận. Tât nhiên! Vì vậy, bạn quay lưng để trở lại cái thực tại thú vị mặc dù không có thực mà bạn vừa mới rời bỏ để bạn có thể nhìn thấy cái vô tận có sự tẻ nhạt vô tận và thật ngạc nhiên, bạn không thể về nhà được nữa. Bạn đã mang giấc mơ về một điều gì đó để đánh đổi lấy một sự thật về không gì cả, và bây giờ bạn muốn lấy lại thứ gì đó của mình. Nhưng bạn không thể có nó.
Không phải là bạn muốn bị bỏ bùa lần nữa, bạn chỉ không muốn cảm thấy buồn chán. Có thể trong phim The Matrix, bạn có thể được đưa vào lại hệ thống và xóa sạch ký ức về sự thật, nhưng ở đây, nếu không bị chấn thương sọ não nghiêm trọng, bạn không thể làm điều đó. Bạn bước ra khỏi rạp hát, công viên giải trí, giấc mơ, trò chơi điện tử và phát hiện ra rằng ngoài kia thật nhàm chán và sự nhàm chán đó chính là kẻ thù thực sự, vì vậy bạn lẻn vào và cố gắng sống lại mộng cảnh mà bạn từng gọi là hiện thực. Điều đó không hề dễ dàng, nhưng nếu bạn có thể đánh lừa bản thân dù chỉ một chút, hãy vận dụng suy nghĩ kép để trở lại trạng thái buồn ngủ nhẹ, bạn có thể bớt buồn chán hơn một chút. Bạn có thể tham gia ở mức độ nhỏ nào đó, có mục đích ở mức độ nhỏ nào đó, thích thú với drama ở mức độ nhỏ nào đó. Tuy nhiên, bạn phải tiếp tục di chuyển hoặc ít nhất là tạo ra ảo giác về chuyển động, bởi vì ngay khi bạn chậm lại và để mắt tập trung vào bất kỳ điểm nào trong một khoảng thời gian bất kỳ, toàn bộ mọi thứ sẽ bắt đầu tan biến. Đừng bao giờ tập trung, đó là chìa khóa. Chỉ cần để tầm nhìn của bạn trở nên nhẹ nhàng và để thế giới giấc mơ lung linh trở lại vị trí ban đầu.
Trớ trêu thay, ảo ảnh mà bạn đã từng cố gắng trốn thoát giờ đây lại là thứ bạn phải học cách nuôi dưỡng và trau dồi. Nó cực kỳ tinh tế, giống như ngủ khi không mệt mỏi. Bạn nằm đó nhắm mắt lại và cố gắng để những giấc mơ ập đến nhưng bạn không thể ngủ lại được. Bất kỳ ý nghĩ, âm thanh, xáo trộn nào, bạn sẽ tỉnh táo trở lại và thế giới giấc mơ mong manh tan biến như thể nó chưa từng ở đó.
*
Chúng ta hãy dành vài phút để chứng minh một lần và mãi mãi rằng không có cái gì gọi là Thượng Đế. (Đùa thôi, sẽ không mất nhiều thời gian đến thế đâu.)
Ta Tồn Tại điều duy nhất mà bất kỳ chúng sinh nào cũng có thể biết được. Không hề có ai đó ở vị trí cao cấp hơn bằng cách nào đó biết được điều gì đó mà bạn không biết bởi vì không thể có thực thể có ý thức nào biết nhiều hơn Ta Tồn Tại. Không ai có thể có bất kỳ tri thức nào khác bởi vì vốn không hề có tri thức nào khác để học được. Đó không phải là giới hạn của bạn hay giới hạn của con người , đó là giới hạn của ý thức. Không ai có thể biết nhiều hơn Ta Tồn Tại, vậy cái tạo nên Thượng Đế là gì? Có thể nào có một đấng tối cao không biết nhiều hơn bạn hay tôi không? Một đấng tối cao hoàn toàn dựa trên niềm tin? Nói cách khác, ảo tưởng? Dĩ nhiên là không. Một khi chúng ta đã loại trừ khả năng có tri thức, chúng ta đã loại trừ khả năng có Thượng Đế. Chỉ đơn giản vậy thôi. Không có Thượng Đế, không có sinh vật cấp cao hơn, không có người toàn tri hay người trong cuộc dưới bất kỳ hình thức nào. Nhưng đừng lãng phí một giọt nước mắt nào cho Thượng Đế, Allah hay bất cứ ai khác mà bạn nghĩ là đang ở trên đó, sự thật còn tốt đẹp hơn nhiều so với những câu chuyện cổ tích.
Ngoài Ta Tồn Tại, tất cả chỉ là niềm tin. Không có gì để biết bởi vì chỉ có ý thức, và that thou art (Bạn Hiện Hữu). Sự vô minh không phải là cái mà chúng ta không biết, mà nó là những thứ chúng ta tưởng rằng ta biết nhưng nó không đúng. Trong trạng thái mơ, tất cả đều là ngụy tri thức và tri thức chân chính là Sentio, ergo sum. Tôi nhận thức, vì vậy tôi hiện hữu. Tôi Tồn Tại/Ý Thức.
Vì vậy, với một viên đạn kim cương, chúng ta đã giết chết Thượng Đế, các vị thần, khoa học, triết học, tôn giáo, bất kỳ trường phái nào và tất cả những người đòi hỏi tri thức khác, và chúng ta không sử dụng niềm tin để làm điều đó, chúng ta đã chứng minh điều đó. Không tệ cho một vài đoạn văn. Ta-Tồn-Tại/Ý Thức là vũ khí hủy diệt vũ trụ.
Pashupatastra!
*
Vì vậy, bây giờ, sau khi đã khẳng định rằng không ai có thể biết bất cứ điều gì hơn Ta-Tồn-Tại/Ý Thức, rằng không thể có tri thức nào khác, rằng mọi thứ khác chỉ là niềm tin và không có niềm tin nào là đúng, chúng ta có thể quay lại tuyên bố trước đó rằng toàn bộ sự sáng tạo đều quy về hai thứ, một trong hai cái đó không tồn tại. Tánh nhận thức là sự thật và hình tướng là niềm tin. Thay vì nhận thức và hình tướng, chúng ta có thể nói người mơ và giấc mơ, người nhìn và cái được nhìn, hoặc âm và dương. Có rất nhiều điều để nói về hình tướng, nhưng điều duy nhất bạn có thể nói chắc chắn là nó không đúng (not true), cũng như bạn có thể nói chắc chắn rằng cái phi sự thật (the untruth) không tồn tại. Ý thức là đúng và sự thật tồn tại. Nội dung của ý thức là không đúng.
Mặc dù nó không có thật và không tồn tại nhưng hình tướng là tuyệt đối cần thiết. Không có hình tướng thì không thể có nhận thức, nhưng bởi vì có nhận thức tồn tại nên phải có hình tướng. Nếu không có bất cứ điều gì để nhận thức, tánh nhận thức không nhận thức được. Nếu không có bất cứ điều gì để nhận thức, hình tướng không xuất hiện. Âm và dương.
Điều này đặt ra rất nhiều câu hỏi thuộc loại cái-gì-có-trước, tất cả đều bị vô hiệu bởi thực tế là ý thức không tồn tại trong thời gian. Không có nhân quả, không có cái này cái kia, chỉ có cái Hiện Hữu. Nó không thỏa mãn lắm, nhưng không thể phủ nhận. Chúng ta là những người nằm mộng và những gì chúng ta gọi là hiện thực chỉ là giấc mơ. Đó là khoảng cách xa nhất mà bạn đạt được khi bắt đầu đào bởi vì dù bạn có đào ở đâu trong giấc mơ, bạn sẽ vẫn cứ đào mãi mãi. Tôi không hiểu trạng thái mơ, nhưng tôi hiểu rằng không thể hiểu được nó. Bạn có thể thức tỉnh trong trạng thái mơ và bạn có thể thức dậy khỏi trạng thái mơ, nhưng bạn không thể thức tỉnh tới trạng thái mơ. Chẳng có gì ở đó để thức tỉnh tới cả.
Để giải thích bản chất của thực tại, trước tiên bạn phải xác định rằng thực tại đó thực sự tồn tại, điều mà thực tế là bạn không thể. Đúng, thực tại rõ ràng là có thật, nhưng thực tế là chưa ai từng chứng minh rằng thực tại có tồn tại và sẽ không ai làm được vì không ai có thể chứng minh được bất cứ điều gì. Không hề có cái gọi là tri thức khách quan và tri thức chủ quan duy nhất là Ta-Tồn-Tại/Ý thức.
Tất cả những gì được cho là tri thức thực sự là niềm tin đội lốt tri thức, và từ dành cho niềm tin đội lốt tri thức là ảo tưởng. Nếu mọi thứ bạn nghĩ bạn biết thực ra chỉ là niềm tin, và nếu bản thân niềm tin đó rõ ràng là sai, thì toàn bộ thực tại của bạn không thể nào phân biệt được với một giấc mơ. Không có sự thật trong trạng thái mơ bởi vì thực tế là không hề có trạng thái mơ.