Một cặp vợ chồng châu Âu đến thăm Maharaj trong khoảng một tuần. Cả hai vợ chồng đều quan tâm đến lý thuyết siêu hình Vedanta trong nhiều năm và đã nghiên cứu sâu về chủ đề này. Tuy nhiên, có một chút mệt mỏi, gần như thất vọng, trong vẻ ngoài và hành vi chung của họ đã cho thấy rõ ràng những điều đó. Họ không hề thấu hiểu sự thật một cách rõ ràng cho dù họ đã tìm kiếm chăm chỉ trong một khoảng thời gian dài, họ đã đi khắp nơi và đã cầu sự hướng dẫn từ nhiều Guru, nhưng không thành công. Bây giờ, họ có lẽ đã tự hỏi, liệu đây có là một sự tu tập khác trong vô ích và thất vọng hơn!
Sau khi trả lời các câu hỏi thông thường của Maharaj về thông tin về lý lịch của họ, họ ngồi một cách thẫn thờ. Maharaj nhìn họ một lúc và nói: Xin hãy hiểu cho rằng tôi không có gì để cung cấp cho các bạn cả. Tất cả những gì tôi sẽ làm là đặt trước mặt bạn một tấm gương tâm linh để cho các bạn thấy bản chất thật của bạn. Nếu ý nghĩa của những gì tôi nói được hiểu một cách rõ ràng, trực quan – không chỉ đơn thuần bằng ngôn từ – và được chấp nhận với niềm tin tưởng sâu sắc nhất và tức thời nhất, các bạn sẽ không cần tri thức nào thêm Sự hiểu biết này không phải là vấn đề thời gian (thực sự nó có trước cả khái niệm về thời gian) và khi nó diễn ra, nó xảy ra đột ngột, gần như là một cú sốc của sự thấu hiểu vượt thời gian. Trên thực tế, nó có nghĩa là sự ngừng lại đột ngột của quá trình thời gian, một tích tắc khi sự vận hành của quy trình thời gian bị tạm dừng – vì quá trình tích hợp diễn ra với cái nguyên thủy trước cái tương đối – và sự thấu hiểu tuyệt đối xảy ra. Khi mầm mống của sự thấu hiểu này đã bén rễ, quá trình giải thoát tương đối khỏi sự trói buộc tưởng tượng có thể diễn ra theo cách riêng của nó, nhưng bản thân sự thấu hiểu luôn là tức thời.
Từ khóa trong quá trình hiểu điều tôi nói là ‘tính tự phát’. Biểu hiện của toàn bộ vũ trụ giống như một giấc mơ, giấc mơ vũ trụ, chính xác như giấc mơ vũ trụ-vi mô về một cá nhân. Tất cả các đối tượng đều là đối tượng trong mơ, tất cả đều xuất hiện trong ý thức, cho dù đó là giấc mơ nảy sinh một cách tự nhiên như một giấc mơ cá nhân trong khi ngủ, hoặc nó là giấc mơ sống của cuộc sống mà tất cả chúng ta đều được mơ ước và sống. Mọi vật thể, mọi hình tướng đều do chúng sinh mơ thấy trong ý thức.
Do đó, chúng sinh vừa là những nhân vật trong giấc mơ vừa là những người nằm mơ; không chỉ có một người nằm mơ như vậy. Mỗi giấc mơ hiện tại về vũ trụ nằm trong ý thức trong một bộ máy tâm thần cụ thể, là phương tiện thông qua đó nhận thức và diễn giải xảy ra và bị nhầm là một thực thể riêng lẻ. Và do đó, trong giấc ngủ sâu không mơ thì không có vũ trụ. Chỉ khi bạn sử dụng cái tâm trí đã bị chia rẽ, bạn mới tồn tại ngoài ‘những người khác’ và thế giới.
Bạn không có quyền kiểm soát các đối tượng trong giấc mơ cá nhân của mình, bao gồm cả đối tượng mà ‘bạn’ là trong giấc mơ của bạn. Mọi thứ đều tự phát, nhưng mọi vật thể trong giấc mơ cá nhân của bạn không là gì khác với bạn. Trong giấc mơ cuộc sống cũng vậy, tất cả các đối tượng (tất cả các ‘cá thể’, ngay cả khi chúng đối lập với một thứ khác trong giấc mơ) chỉ có thể là bạn. Mọi hoạt động, mọi hành động trong cuộc sống, do đó chỉ có thể là hành động tự phát vì không có thực thể nào để thực hiện bất kỳ hành động nào. Bạn là (tôi là) sự vận hành, giấc mơ, vũ điệu vũ trụ của Shiva!
Cuối cùng, hãy nhớ rằng tất cả những giấc mơ thuộc bất kỳ dạng nào cũng nhất thiết phải là hiện tượng, một hình tướng trong ý thức, khi ý thức được ‘thức tỉnh’, đó là khi ý thức là có ý thức về chính nó. Khi ý thức không có ý thức về chính nó thì không thể có giấc mơ, như trong giấc ngủ sâu.
Ở giai đoạn này, có một sự truy vấn từ người chồng. Quan điểm của anh ta là: Nếu tất cả chúng ta chỉ là những nhân vật trong giấc mơ, không có bất kỳ sự lựa chọn quyết định và hành động độc lập nào, tại sao chúng ta phải quan tâm đến sự trói buộc hay sự giải thoát? Tại sao chúng ta cần phải đến gặp Maharaj?
Maharaj cười và nói: Có vẻ như bạn đã đi đến kết luận chính xác nhưng theo một cách sai lầm! Nếu ý bạn là bây giờ bạn đang bị thuyết phục, thoát ra ngoài bóng tối của sự nghi ngờ, rằng đối tượng mà bạn đã xác định bản thân mình là thực sự chỉ là một hiện tượng hoàn toàn không có bất kỳ thực chất nào, không có sự độc lập hoặc quyền tự chủ – chỉ đơn thuần là hình tướng trong giấc mơ trong ý thức của người khác – và do đó, đối với một cái bóng ma đơn thuần như vậy, không bao giờ có thể có bất kỳ câu hỏi nào về sự trói buộc hay sự giải thoát, và do đó, bạn không cần phải đến và lắng nghe tôi, khi đó bạn hoàn toàn đúng. Nếu đúng như vậy, bạn không chỉ đúng mà còn được giải thoát! Nhưng, nếu bạn muốn nói rằng bạn nên tiếp tục ghé thăm tôi chỉ bởi vì bạn không thể chấp nhận rằng bạn chỉ là một nhân vật trong giấc mơ, không có bất kỳ sự độc lập hay tự chủ nào, thì tôi e rằng bạn chưa thực hiện ngay cả bước đầu tiên của mình. Và, thực sự, chừng nào vẫn còn có một thực thể đang tìm kiếm sự giải thoát, thực thể đó sẽ không bao giờ tìm thấy nó.
Hãy nhìn nó theo cách đơn giản sau: Cơ sở của mọi hành động là gì? Nhu cầu. Bạn ăn bởi vì có một cần; cơ thể của bạn bài tiết bởi vì có nhu cầu như vậy. Bạn đến thăm tôi vì nhu cầu gặp tôi và lắng nghe những gì tôi nói. Khi có nhu cầu, hành động theo sau một cách tự nhiên mà không bất kỳ sự can thiệp nào của bất kỳ người làm nào. Ai cảm thấy cần? Tất nhiên, ý thức cảm thấy cần thông qua phương tiện của bộ máy tâm thần. Nếu bạn nghĩ bạn là bộ máy này, nó chẳng phải là trường hợp của đinh dạng thân phận sai lầm, gánh vác trói buộc mà đi tìm sự giải thoát sao? Nhưng thực sự thì cái người hỏi, người tìm kiếm chính là thứ đang được tìm kiếm!
Sự tĩnh lặng tuyệt đối ngập tràn trong căn phòng khi mọi người suy ngẫm về những gì Maharaj đã nói. Cặp vợ chồng đến thăm ngồi nhắm mắt, không để ý đến xung quanh, trong khi những vị khách khác dần dần đi ra khỏi căn phòng.