Có phải ‘Ta’ là một thực thể luôn tồn tại xuất hiện ở các cấp độ khác nhau – biểu lộ và bất biểu lộ không? Câu hỏi này thường được đặt ra cho Maharaj theo nhiều cách khác nhau, ngôn ngữ khác nhau, bởi những người khác nhau, nhưng bản chất của câu hỏi là như nhau. Đôi khi có những vị khách táo bạo đưa ra câu hỏi này ngay khi bắt đầu phiên thoại, nếu Maharaj đề cập đến nó, điều mà ông ấy thường làm là nhấn mạnh rằng người nghe phải luôn nhớ rằng ông đang nói chuyện không phải với tư cách một cá nhân với một cá nhân khác, mà là
như ý thức nói với ý thức về bản chất của ý thức.
Theo Maharaj, ở cấp độ tâm trí, cái ‘Ta’ có thể được xem xét dưới ba khía cạnh: 1. Phi cá nhân (impersonal)- Avyakta (không biểu lộ), là cái ‘Ta’ Tuyệt đối, nằm ngoài mọi nhận thức giác quan hoặc trải nghiệm và không tự nhận thức về chính nó. 2. Siêu cá nhân (super-personal)- Vyakta (biểu lộ), là sự phản chiếu của Cái Tuyệt Đối trong ý thức, là cái ‘ta tồn tại’ (I am), và 3. cá nhân – Vyakti, là một bộ máy cấu trúc từ các quá trình vật lý và tâm lý mà thông qua đó cái ý thức tự biểu lộ.
Tuy nhiên, Maharaj thường xuyên nhấn mạnh lặp đi lặp lại rằng, những sự khác biệt đó hoàn toàn là hư cấu, và không thể có trong thực tại. Về cơ bản không có sự khác biệt giữa cái biểu lộ (Vyakta) và cái bất biểu lộ (Avyakta), cũng như không có sự khác biệt về cơ bản giữa ánh sáng và ánh sáng ban ngày. Vũ trụ đầy ánh sáng nhưng ánh sáng đó không thể nhìn thấy được cho đến khi nó được phản chiếu xuống một bề mặt và hình thành ánh sáng ban ngày; và ánh sáng ban ngày đó hé lộ ra con người cá nhân (Vyakti). Các cá nhân trong hình thức cơ thể con người luôn luôn là cái khách thể; ý thức (người chứng kiến) là chủ thể và mối quan hệ phụ thuộc lẫn nhau của chúng (ý thức không thể xuất hiện mà không có bộ máy của một cơ thể và cơ thể không thể có tri giác mà không có ý thức) là bằng chứng rằng chúng có cơ sở đồng nhất với Cái Tuyệt Đối. Cả hai đều là cùng một ý thức; một cái nghỉ thì cái kia chuyển động – cái này ý thức được cái kia.
Maharaj giải thích, toàn bộ vũ trụ biểu lộ chỉ tồn tại trong ý thức. Quá trình này sẽ được khái niệm hóa sẽ như sau: Ý thức nảy sinh trong sự Hiện Hữu Thuần Túy, không vì nguyên nhân hay lý do nào đặc biệt cả, bản chất của nó vốn để làm như vậy – giống như sóng trên mặt biển. Trong ý thức thế giới xuất hiện và biến mất; và mỗi người trong chúng ta có quyền nói: “Tất cả những gì hiện hữu, là ta, tất cả những gì có, là của ta; trước mọi khởi đầu, sau mọi kết thúc, ta vấn ở đó để chứng kiến mọi thứ xảy ra xảy ra. ‘Tôi’, ‘bạn’ và ‘anh ấy’ chỉ xuất hiện trong ý thức – về cơ bản tất cả đều là ‘Ta’.“
Không phải là thế giới không tồn tại. Như một hình tướng trong ý thức, thế giới là tổng thể của cái đã biết trong tiềm năng của cái chưa biết. Có thể nói là thế giới hiện ra, nhưng không hiện hữu. Tất nhiên, thời gian nó xuất hiện sẽ khác nhau tùy theo các quy chiếu thời gian khác nhau. Nếu không tính tới sự thực là thế giới biến mất trong giấc ngủ sâu và tái xuất hiện trong trạng thái thức giấc, khoảng thời gian xuất hiện của nó sẽ thay đổi tùy theo khoảng thời gian sống của một người — một vài giờ với một con côn trùng và hàng kỷ nguyên với bộ ba Brahma, Vishnu và Maheshwara! Tuy nhiên tối hậu thì bất cứ điều gì sự xuất hiện trong ý thức cũng phải kết thúc, và nó không thể có bất kỳ thực tại nào.
Cách mà Maharaj thể hiện tri thức siêu phàm này thực sự đáng kinh ngạc trong nhiều khía cạnh trong khi chủ đề cốt lõi trung tâm vẫn luôn được giữ vững. Ông ấy nói sự nhận thức đến từ cái Tuyệt Đối (Avyakta) và lan tỏa vào cái tự ngã bên trong (Vyakta). Cái tự ngã bên ngoài (Vyakti) là một phần của cái tồn tại nguyên bản mà người ta không nhận thức được, mặc dù con người ta có thể có ý thức (đối với mỗi chúng sinh có ý thức), những vẫn có khả năng rằng một người không nhận thức được nó. Nói cách khác, tự ngã bên ngoài (Vyakti) được mô tả bởi cơ thể vật chất; tự ngã bên trong (Vyakta) bởi ý thức, và chỉ trong Nhận Thức Thuần Túy, Đấng tối cao (Avyakta) mới có thể được chạm tới.
Sẽ không bao giờ có thể có bất kỳ ‘kinh nghiệm’ nào về Cái Tuyệt Đối vì lý do đơn giản là ở đó không thể có bất cứ điều gì khách quan về Cái Tuyệt Đối, thứ cơ bản là chủ quan thuần túy. Chính cái ý thức nội tại – tự ý thức được bản thân , là phương tiện cho mọi trải nghiệm. Cái Tuyệt Đối cung cấp tiềm năng cho trải nghiệm; cái tự ngã hiện thực hóa chúng.
Sự tiếp xúc của cá nhân một người với nhận thức về Cái Tuyệt Đối chỉ khả thi khi tâm trí ‘nhịn ăn’ như nó đã từng, bởi vì sau đó quá trình hình thành quan niệm chấm dứt. Khi tâm trí yên tĩnh, nó phản ánh Thực Tại; khi tâm trí hoàn toàn bất động nó tan biến và chỉ có Thực Tại
còn lại. Đó là lý do tại sao Maharaj nói đi nói lại cần phải là một với ý thức. Khi tâm trí mở tiệc, Thực Tại biến mất; khi tâm trí nhịn ăn, Thực Tại đi vào.
Maharaj liên tục cảnh báo chúng ta cần phải hiểu rõ ràng sự khác biệt, mặc dù chúng chỉ là tưởng tượng, giữa tánh nhận thức của Cái Tuyệt Đối và cái ý thức mà vũ trụ hiện ra bên trong nó. Một cái chỉ sự phản chiếu của cái khác. Như sự phản chiếu của mặt trời trong giọt sương không phải là mặt trời. Khi vắng đi sự đối tượng hóa, như trong giấc ngủ sâu, vũ trụ biểu lộ không tồn tại, nhưng chúng ta thì vẫn hiện hữu. Điều này là bởi chúng ta là vũ trụ biểu lộ, và ngược lại, là nhị nguyên khi hiển hiện, là bất nhị khi bất hiện; nó tách biệt không thể hòa giải trong quan niệm, thống nhất bất khả xâm phạm khi không được nhận biết.