Dịch: Những bức thư của Julie #3

Tôi bắt đầu thấy rằng nó không phải là cái này hay cái nọ. Nếu bạn tham gia vào một thứ gì đó – một vấn đề hay một cuộc tranh luận – bạn lựa chọn phe nào cũng không quan trọng – nếu bạn chọn một phe thì bạn đã thua rồi; nó đã nắm giữ bạn, nó đã sở hữu bạn. Tôi vẫn chưa hiểu nó nhưng tôi đang bắt đầu nhìn ra. Whitman nói, “Những cuộc chiến bại có cùng một tinh thần với khi chiến thắng,” và tôi đang bắt đầu hiểu ý của ông ấy là gì, giống như là kết cục của một vấn đề chỉ là thứ yếu, cái thực tế rằng bạn đang dính líu trong cấp độ của vấn đề đó mới là trọng yếu. Tôi cho rằng câu đó có nghĩa là bạn sẽ không thể thoát ra khỏi cuộc chiến nếu như bạn vẫn đang vận hành trong cấp độ của cuộc chiến. Tôi không biết, nhưng tôi biết rằng đây là cách nó hoạt động. Tôi cố gắng hiểu cái vấn đề đó và rồi tôi cứ gặm nhấm nó tới sau cùng thì tôi cũng tới được cái điểm mà tôi hiểu được cái câu hỏi, và bằng cách nào đó thì việc hiểu được câu hỏi sẽ luôn luôn mang lại câu trả lời. Chuyện này không giống như nghiên cứu khoa học hay giải một phương trình, khi mà luôn có một câu trả lời chính xác để cho bạn phải tìm ra. Chuyện này không liên quan tới việc trả lời câu hỏi hay giải vấn đề, nó là về việc phá hủy chúng. Nó là nhìn rõ một câu hỏi hay một vấn đề với sự sáng tỏ hoàn hảo, và điều đó sẽ làm chúng biến mất như chưa từng tồn tại.

***

Trong phòng gác xép này, ngoài những thứ đặc điểm liên quan tới nhân vật của tôi thì còn nhiều thứ hơn nữa. Mọi thứ tạo nên nhân tính của tôi đều ở trên này. Mọi vai mà tôi từng diễn đều ở trên này, mọi phục trang mà tôi đã từng mặc. Không có thứ gì trong chúng sẽ sống sót, bây giờ tôi đã hiểu ra rồi. Sẽ không có gì sống sót. Những gì tôi biết, Jed à, tôi biết từ anh; từ những lời nói của anh, từ cuốn sách của anh. Như anh đã nói, nó giống như việc anh đang đi bộ dọc theo con đường núi, bất chợt anh bị trượt chân và trượt xuống theo một con dốc bùn với một tốc độ chóng mặt, và dần dần thì việc trượt xuống với một tốc độ chóng mặt trở thành thực tại của anh. Đó là thực tại của tôi, trượt xuống theo một con dốc bùn với một tốc độ chóng mặt. Tôi biết nó đã kết thúc, ngay cả khi tôi còn không tin vào điều đó, và tôi biết cái gì sẽ đến tiếp theo, ngay cả khi tôi không thể tưởng tượng ra điều đó. Bước Đầu Tiên cũng là bước cuối cùng và tôi biết rằng mình sẽ không còn trải nghiệm một chỗ đứng vững chắc nữa – nó là ảo ảnh rằng mình đang đặt chân trên một nơi vững chắc. Chẳng có thứ gì gọi là terra firma bởi vì không hề có firma, chỉ có incognita mà thôi. (Nd: ở đây tác giả dùng thuật ngữ địa lý terra firma: đất liền và terra incognita: vùng đất chưa được vẽ trên bản đồ, chưa được biết tới.)

***

Đáng lẽ tôi nên hiểu ra điều này ngay từ lúc đầu, đáng lẽ tôi nên hiểu ra nhiều thứ ngay từ lúc đầu. Cái mà tôi đã từng nghĩ rằng nó sẽ là đơn thuần bất khả thi, hiện tại tôi thấy nó vượt xa cả việc bất khả thi tới hàng năm ánh sáng. Tôi đã tiến vào căn gác xép mang tính quan niệm này và cho rằng nó sẽ là một thứ để tôi điều tra; khám phá bản thân, có thể sẽ làm dọn dẹp và sắp xếp lại. Và tôi đã chậm rãi ngộ ra rằng tôi không lên nơi đây để điều tra hay khám phá hay khai mở, tôi không ở đây để dọn dẹp và sắp xếp lại, tôi ở đây để phá hủy, để xóa sổ mọi thứ, bất kể cái giá là gì, để hoàn toàn làm trống không gian này và bắt đầu từ con số không. Việc của tôi là làm trống không gian này, chùi cọ nó tới những bức tường và sàn nhà, để cho ánh sáng trong trẻo và không khí trong lành đi vào, và rồi, một khi tôi giành lại nơi này làm của mình lần nữa, thì tôi có thể, nếu như tôi muốn, nếu như tôi vẫn tồn tại, mang nhiều thứ đặt vào lại, những thứ nho nhỏ, từng thứ một, từng thứ được chọn lựa cẩn thận bởi chính tôi. Điều trớ trêu là mớ lộn xộn này tôi, vậy thì khi đống rác này biến mất thì sẽ còn lại ai? Tôi không giả vờ là mình hiểu, nhưng tôi không làm chuyện này như một bài tập để cải thiện bản thân, tôi làm chuyện này bởi vì tôi phải làm, bởi vì “cái Tôi” không phải là tôi, vì thế “cái Tôi” phải chết và thế là nhẹ cả người. Cái gì đến tiếp theo đó khó có thể là một điều để cân nhắc. Duy chỉ theo cách này tôi mới có thể gọi không gian này là của tôi. Đáng lẽ tôi nên biết điều này ngay từ khi tôi đọc cuốn sách của anh, Jed, nhưng anh không thể biết một điều gì đó tương tự như này chỉ từ việc đọc. Như anh nói, việc nhìn giáo viên giải toán trên bảng chẳng có ích gì, anh phải tự mình làm phép toán, bằng không thì câu trả lời của anh chỉ là ngôn từ sáo rỗng.

Bây giờ tôi đang bắt đầu nhìn ra thứ mà tôi sẽ không bao giờ có thể hiểu dù cho anh có nói với tôi cả nghìn lần; tôi không chỉ ở trên này để dọn dẹp, tôi ở trên này để thiêu đốt. Căn gác xép này sẽ làm một lò lửa; và nó đã đang trở thành một lò lửa rồi. Đây là nơi tôi đốt, chính tôi. Tôi đã có thể cảm thấy sức nóng rồi, tiến trình đã bắt đầu. Đây là điều đang diễn ra. Khi tôi đang viết những dòng này, tôi đang bị ốm về thể xác. Trong nhiều ngày, tôi đã luôn phát bệnh với sự ngộ ra đang phát triển lên. Tôi thà chết còn hơn tiếp tục. Không có hình phạt tra tấn nào so được với những gì tôi đang thấy phía trước. Tôi không thể tiếp tục và sẽ không tiếp tục. Chuyện này không tạo ra được cái gì tốt đẹp cả. Tôi đã nghĩ rằng mình có thể làm được nhưng tôi không thể. Không ai được lợi lộc gì, không có thứ gì được cải thiện, không có thứ gì tốt hơn. Chỉ đơn giản là không gì hết. Không có gì thì có tác dụng gì? Tôi phải phá hủy mọi thứ, ngay cả cái tốt, ngay cả cái đẹp. Đó là cách duy nhất để tiếp tục, và tôi không thể tiếp tục. Tốt thôi, tôi sẽ chịu khổ như một kẻ nô lệ, một tù nhân của sự vô minh. Tôi không quan tâm. Tôi đã nghĩ mình là ai mà có thể làm được chuyện này? Không ai có thể thực sự làm chuyện này. Không người phụ nữ nào có thể – chắc chắn là không người mẹ nào có thể. Đây quả là một điều ghê tởm, đáng sợ, bệnh hoạn. Kết thúc rồi. Tôi thật là một đứa khờ khạo như vậy! Tôi phát ốm với chính bản thân mình và tôi ước mình có thể đơn giản chết đi và xong hết tất cả chuyện này.

***

Leave a Comment

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.