Một ngày nọ, tôi ngồi trên một chiếc xe oto đang di chuyển trên cao tốc, đường ùn tắc do lượng phương tiện quá đông, chiếc xe chỉ có thể bò chậm chạp. Bỗng nhiên tôi cảm thấy dường như chiếc xe mình ngồi đang bị trôi ngược về phía sau, tôi giật mình sững sờ trong giây lát. Nhưng sau đó tôi nhận ra rằng đó chỉ là ảo giác. Lý do là do khi bị tắc đường, tất cả các phương tiện đứng im trong một lát, sau đó đồng loạt các xe xung quanh lại di chuyển tiến lên trong khi tài xế xe mình vẫn chưa nhả phanh cho xe di chuyển, nó tạo ra ảo giác rằng tất cả các xe khác vẫn đang đứng im còn xe mình ngồi bị trôi ngược về phía sau. Tôi đã từng nghe nói về hiện tượng này nhưng đây là lần đầu tiên tôi thực sự trải nghiệm. Nó dễ xảy ra khi xung quanh ta là các xe khổ lớn, chúng che khuất các vật cố định làm mốc hai bên đường như là nhà hoặc cây cối, khiến ta nhận thức sai về cảm giác di chuyển. Do tôi lấy các phương tiện xung quanh làm vật mốc, khi các phương tiện đồng loạt di chuyển mà xe mình vẫn đứng im tôi cảm thấy xe mình như đang trôi ngược về phía sau. Nếu như tôi lấy một ngôi nhà làm vật mốc, tôi sẽ không bao giờ nhầm lẫn như vậy.
Trong vật lý chúng ta vẫn luôn biết điều đó. Rằng ta chỉ có thể xác định được chuyển động của một vật khi có vật làm mốc. Nếu lấy mặt đất làm vật mốc thì ta thấy đất đứng im còn mặt trời quay quanh trái đất. Nếu lấy mặt trời làm mốc thì mặt trời đứng im còn trái đất quay quanh mặt trời. Nếu lấy trung tâm thiên hà làm mốc thì trung tâm thiên hà đứng im còn hệ mặt trời quay quanh thiên hà. Và cứ như thế,..Một vật chỉ chuyển động khi ta xe mối tương quan với thứ gì đó khác. Vậy nó chỉ mang tính tương đối. Không hề có chuyển động tuyệt đối vì hoàn toàn không thể tìm ra vật mốc tuyệt đối. Có thứ gì hoàn toàn đứng im, hoàn toàn bất động để làm vật mốc tuyệt đối không? Không có, vì theo các nhà khoa học, ngay cả thứ dường như tĩnh tại nhất là không gian cũng đang mở rộng. Tức là không gian cũng chuyển động! Đó là những hiểu biết, những tri thức của chúng ta trong mô thức thế giới khách quan, nơi mà chúng ta tin rằng mọi thứ tách biệt, tồn tại độc lập khỏi ý thức của chúng ta.
Trong mô thức thế giới chủ quan, ý thức chính là thứ bất động tuyệt đối. Nếu ta lấy thế giới vật chất khách quan làm vật mốc, ta sẽ có cảm giác rằng cơ thể đang chuyển động di chuyển khắp nơi, ý thức là thứ đang biến đổi theo trạng thái của cơ thể như ngọn lửa lập loè của ngọn nến, có lúc nó bị tắt đi và bật lên như lúc ngủ và thức dậy. Nhưng nếu đảo ngược lại ta lấy ý thức làm vật mốc, ta sẽ thấy ý thức luôn cố định, bất biến còn chuyển động của cơ thể, những suy nghĩ của tâm trí, những cảm giác của các giác quan chỉ là những hình tướng lập loè. Ngay cả cơ thể cũng chỉ là một hình tướng xuất hiện rồi biến mất bên trên cái nền ý thức như mọi thứ khác. Ý thức là cái có thực còn hình tướng bên trên nó là hư ảo như màn hình và những hình ảnh mà nó trình chiếu. Điều này rất dễ hiểu về mặt lý thuyết, nhưng để thực sự hiểu nó thì ta phải SỐNG như vậy. Và quá trình này cũng phải tốn thời gian khá lâu cho đến khi ta nhận ra rằng thời gian cũng không tồn tại.