Đây là những chia sẻ về kinh nghiệm khi thực hành ngồi thiền của bản thân tôi.
Nhiều năm trước đây, khi tôi mới bắt đầu tìm hiểu về việc thiền định, tôi đã không có vị thầy hay người hướng dẫn nào mà tôi chỉ tìm tòi một số kiến thức và phương pháp trên mạng rồi tự tập ở nhà. Ban đầu là các phương pháp thiền liên quan tới khí công hoặc yoga, nhưng tôi cảm thấy mình không thích hợp với các loại kỹ thuật quán tưởng và hít thở phức tạp nên tôi đã từ bỏ. Sau này tôi thiền theo kiểu chỉ tọa thiền và để tâm trí trở nên trống rỗng. Tôi thường thiền vào lúc nửa đêm sau khi đã học bài xong. Lúc đó là thời điểm trong ngày mà tôi có thể hoàn toàn được thanh tĩnh không bị ai quấy rầy. Ban đầu thì việc thiền cũng khá yên ổn, có lúc an lạc, có lúc thì tẻ nhạt. Nhưng dần dần khi tôi bắt đầu chìm sâu vào hơn, tôi đến giai đoạn mà tôi dường như cảm thấy thân thể mình biến mất. Tức là tôi vẫn thấy tôi hiện hữu, chỉ là không cảm thấy thân thể, trừ khi tôi cố tình vận động nó, và như vậy cũng là thoát ra khỏi trạng thái kỳ diệu đó. Điều đó xảy ra nhiều lần, lần nào cũng khiến tôi sợ hãi và phải ngừng lại ngay lập tức. Thời gian đó, tôi rất nhiều lần bị bóng đè khi ngủ, khiến tôi càng thêm kinh hãi. Lý trí mách bảo rằng tôi đã tinh tấn tiến bộ, nhưng cảm xúc luôn ép tôi dừng lại ngay. Đó là cảm xúc sợ hãi. Chính xác thì tôi đang sợ cái gì? Sau nhiều lần nghiền ngẫm phân tích thì tôi nhận ra đó là tôi đang sợ CHẾT. Không cảm thấy thân thể thì cũng giống như chết vậy, điều đó khiến tôi sợ. Điều đó đúng nhưng chưa đủ, vì tôi đã nhiều lần tự kề dao lên cổ hoặc tiến ra lan can sân thượng và tự hỏi liệu sẽ thế nào nếu như mình thực hiện hành vi tự tử như này, cảm xúc lúc đó không đến mức đáng sợ như lúc thiền định.
Sau khi nghĩ kỹ hơn, tôi nhận ra rằng có một nỗi sợ thầm kín hơn ẩn sau đó. Đó là nỗi sợ bị MẤT KIỂM SOÁT. Tôi sợ rằng mình có thể bị “tẩu hỏa nhập ma”, mất đi kiểm soát cơ thể và tâm trí, trở nên điên khùng hoặc bại liệt. Nhưng còn có một điều tai hại hơn cả thế. Tôi sợ rằng khi mình không kiểm soát cơ thể này, có một thực thể tâm linh nào đó sẽ nhập vào và chiếm quyền kiểm soát mãi mãi. Tôi bị đẩy ra và bị thay thế bằng “kẻ giả mạo” đó. Nó giống như các câu chuyện truyền miệng dân gian về quỷ nhập tràng, hồn Trương Ba da hàng thịt, hoặc đoạt xá,… Kẻ giả mạo đó sẽ sử dụng cơ thể của tôi để làm xằng làm bậy. Với tôi điều đó có thể còn đáng sợ hơn cả cái chết. Tôi biết đó hoàn toàn chỉ là một viễn cảnh do tôi tưởng tượng ra, nhưng liệu những trường hợp như vậy có khả thi không? Tôi hoàn toàn không biết.
Một vài năm sau đó, tôi đã dành rất nhiều thời gian để đọc các kinh sách tâm linh của các bậc đạo sư trên thế giới từ Đông sang Tây, từ cổ tới hiện đại. Ngoài ra tôi quen biết được một người thầy qua facebook, ông đã trao cho tôi 40 bài thiền định Hành Trình và Jed McKenna, vị tác giả mà đã khiến tôi như người chết đuối vớ được cọc. Tất cả những yếu tố đã giúp đỡ tôi rất nhiều và tôi đã đi đến một số kết luận về những sự thật trọng yếu và tôi đã thiết lập cuộc sống của mình trên những sự thật đó:
- Cuộc sống này là thứ “xảy đến” với tôi mà không có sự hay biết và đồng ý của tôi. Vì vậy, hãy để nó ra đi tại bất cứ thời điểm nào mà tôi không cần đồng ý và hay biết trước. Cứ để nó đến như lúc nó đi cũng được. Tôi hoàn toàn quy hàng và để cho cuộc đời dẫn tôi đến bất cứ nơi nào nó muốn như một que củi trôi nổi trên dòng sông.
- Tôi là Vô Ngã. Thứ trông có vẻ như là tôi này thực chất chỉ là một tổ hợp của ngũ uẩn. Không hề có một thực thể nào ở bên trong điều khiển thân thể này. Vậy thì có thể có thực thể nào khác ở bên ngoài chiếm lấy nó được sao?
Vì vậy tôi vượt qua nỗi sợ chết và nỗi sợ bị mất kiểm soát. Vì vốn ngay từ đầu tôi đã chẳng có bất cứ quyền kiểm soát bất cứ thứ gì. Tôi cũng không phải chủ nhân của thân thể này, nó dường như chỉ là một thứ thường hay xuất hiện trong nhận thức của tôi mà thôi. Sau đó tôi không còn sợ hãi mỗi khi tọa thiền nữa, mọi thứ đều an ổn và trơn tru mỗi khi tôi thiền. Nhưng trớ trêu thay, tôi lại không còn quá hứng thú và quá coi trọng việc thiền định như trước đây nữa. Thật vậy, khi tôi không còn là đồng hóa mình với thân thể, vậy việc tọa thiền cũng không phải là một hành động do tôi làm chủ nữa. Nó cũng chỉ là một điều “xảy đến” với tôi như bao điều khác. Tôi không còn cưỡng ép bản thân. Thật nhẹ nhõm thay. Tôi cảm thấy trong lòng tràn ngập sự vui vẻ và biết ơn.